Ex Libris: Bir Kitabın Sahibi Olduğunuzu Göstermenin En Sanatsal Yolu

Bir süredir ilgimi çeken bir “sanat dalı” var: Ex Libris (ya da Türkçe telaffuz edildiği şekliyle ekslibris). Forumda konusu vardır diye ummuştum ancak açmak bana kısmetmiş.

Nedir ekslibris? Latincede “kitaplığından”, “kitaplarından” anlamına gelen bu söz öbeği yaklaşık 600 senedir bir kitabın kime ait olduğunu göstermek için kullanılıyor. Bu konuda ülkemizdeki en yetkin isimlerden Hasip Pektaş şöyle açıklamış:

Ekslibris, kitapseverlerin kitaplarının iç kapağına yapıştırdıkları üzerinde adlarının ve değişik konularda resimlerin yer aldığı küçük boyutlu özgün yapıtlardır. Kitabın kartviziti ya da tapusudur. Kitap sahibini tanıtır, onu yüceltir ve kitabı ödünç alan kişiyi geri getirmesi konusunda uyarır. Ekslibris, yer aldığı kitabın değil kitap sahibinin bir göstergesidir; kitap ile kitap sahibi arasındaki bir bağdır. Sözcük olarak “…’nın kitaplığından” veya “…’nın kütüphanesine ait” anlamına gelir. Örneğin üzerinde “Ekslibris Mürşide İçmeli” yazan bir çalışma, “ Mürşide İçmeli’nin kitaplığından” hatırlatmasını yapar ve onun sahibi olduğu kitapların iç kapağında yer alır.

Latinceden gelen, “Ex-libris” olarak yazılan ve İngilizce karşılığı “Bookplate” olan ekslibris önemli bir iletişim aracıdır. Bir ihtiyaç grafiği olarak doğmasına karşın, estetik kaygılarla yapılan özgün yapıtlardır. Sanatı, insanın elleri arasına, kitapların içine kadar getirir, onun büyüleyici sıcaklığını hissettirir. Uzun bir geçmişe sahip bu sanat dalı, aynı zamanda yapıldığı dönemin kültürel özellikleri günümüze taşır. Sanatçı, tasarımcı, sanatsever ve koleksiyoncu arasında bir köprü görevini yerine getirir.

Pektaş sadece etiket formatında oluyormuş gibi anlatmış ama bu tasarımların mühür olarak kullanıldığı da olmuş, hatta günümüzde böylesi çok daha yaygın. Tabi günümüzde kullanımı epey azalmış olsa da Türkiye’de kişiye özel ekslibris tasarımı yapıp üreten siteler de var.

Peki hepimizin iyi kötü birer kitaplığı varken acaba aramızda ekslibris sahibi olanlar var mıdır? Ben kendime özel bir tasarım yapmak istiyorum ama içime sinen bir sonuç alamadım henüz. Veya belki bu konuyu görüp de bir ekslibris tasarlayan/tasarlattıran çıkar. Ekslibrislerimizi paylaşalım, birbirimize fikirler verelim istedim.

Aşağıda ünlü isimler için tasarlanmış bazı örnekleri görebilirsiniz:

image

image

image

11 Beğeni

3-5 yıl önce bir arkadaşımda mühür olarak görünce ben de yaptırayım dedim ama hala yaptırabilmiş değilim.

2 Beğeni

İlginç ve güzel…

Peki kendi hazırladığımız tasarımı bu tür bir damga durumuna getirebilen zanaatçılar var mı? Böyle bir nesneyi edinmeye kalktığımda elbette kendi tasarımım olsun isterim; örneğin kendi damgamı orkun harfleriyle hazırlardım…

Az önce hazırladığım şu basit tasarımı bir ekslibris damgası durumuna dönüştürebilecek birileri var mı acaba?

3 Beğeni

internette bunları direk kaşeye veya mühre dönüştürebilecek çeşitli siteler mevcut.
Kitaplarımda kullanmamış olsam da bende bir tane yaptırmıştım.
başka zaman buraya koyarım.

3 Beğeni

Benimde kendime ait kitap mührüm var. Eşim doğum günü hediyesi olarak yaptırmıştı. İlgilenirsen sorayım. İstanbulda yaptırmıştı.

2 Beğeni

Müteşekkir kalırım…


Kitap dünyası diye bir siteden yaptırmış zamanında. İstanbul bağcılar güneşli diye bir yerde mekanları galiba. Ama bir sürü site yapıyor artık.
Eşim ve benim damgalarım. Dünya görüşlerimiz ne kadar da farklı. Hahaha :sweat_smile:

4 Beğeni

:sweat_smile:

Yok yahu, dünya görüşlerimiz neden farklı (ya da neden aynı) olsun. Benim Orkun yazısını kullanmam, sizinse Kiril (resime göre Kiril olduğunu tahmin ediyorum) yazısını kullanmanız beni falan görüşten, sizi de filan görüşten yapmaz ki… Orkun yazısını yeğlememin nedeni Eski Türk Tarih ve Kültürü’ne olan ilgi ve bağlılığımdır.

Not: Fakültedeyken solcular bana “faşist”, ülkücüler “komünist”, dinciler “kâfir” derdi. Aslında hiç biriydim, ayrıca hepsinden de bir parçaydım… :grinning:

5 Beğeni

Şaka yapıyorum ya. Bende eşime dindar kominist derim hep. :sweat_smile: Onunki latince " aşk devrimdir " Bende ki ise Kurani Kerim’in ilk inen ayeti “ikra-oku” olarak yaptırmış. İkiside benim çok hoşuma gitmişti. Ama pek kullanmıyorum artik damgayı. Bir ara güncelleyeceğim bütün yeni kitaplarıma basacağım.

3 Beğeni

Bu tür damgalar üreten iki site buldum:

  1. Kaşematik
  2. Mühürce
  • Kaşematik 75 TL’ye yapıyor. Siteye e-posta attım ve yanıt aldım.
  • Mühürce 49,90 TL’ye yapıyor. Siteye e-posta attım ama yanıt alamadım.

Hangisi daha iyi çalışıyor, hangisi daha güvenilir bilgisi olan var mı? Ya da önerebileceğiniz başka bir internet dükkânı var mı?

İnstagram üzerinden mesaj atarsanız daha rahat ulaşırsınız. Bu firmalar ticaretinin çoğunu sosyal medyadan yaptıkları için oralarda daha aktif oluyorlar.

1 Beğeni

Bu damgalardan bende de var bir yere kadar tüm kitaplarıma bastım da bir gün olur da satmak istersem alan kişi rahatsız olur mu diye bir süredir(6-7 aydır) basmıyorum ya. Siz ne düşünüyorsunuz?
Mührü de koyayım. Hobilerimi resmettirdim. Kalem parfüm puro ve kafasında baretle ben :smile:

5 Beğeni

Ben alsam hoşuma giderdi açıkçası

2 Beğeni

İşin kötüsü instagram hesabım yok. Bir facebook’um var ama onu da yalnızca kitap sitelerini izlemek için kullanıyorum; ne bir gruba dahilim, ne bir arkadaşım var, ne de beğeni yaptığım kişi, grup, mesaj var… Akıllı telefon da kullanmıyorum… Teknoloji hala beni ele geçiremedi, kendimi üstün bir çabayla savunmayı sürdürüyorum… :grinning:

2 Beğeni

Ben yalnızca kitaplığımdaki elden çıkarmayı kesin olarak düşünmediğim kitaplarıma uygulayacağım…

1 Beğeni

Kullanıcı yorumlarına ulaşmak için ve satıcıyla iletişim kurmak için faydalı oluyor.

1 Beğeni

Benim de hoşuma giderdi ama tabi herkesin kendi fikri olduğundan emin olamıyorum

1 Beğeni

Ben de yaptırayım, kalemle işaret koymak bir yere kadar.

2 Beğeni

Kitapların altını çizmekten kaçınan, adımı bile kitaplara yazmayı sevmeyen biri olarak ex libris ilgimle çelişiyorum ama çok güzel oldukları için elden bir şey gelmiyor. Bir gün tam kendime uygun bir çizim bulursam yaptıracağım. Kitaplara basma konusunu sonra düşünürüm.

Oldukça beğendiğim birkaçını buraya ekleyeyim;



IMG_20220423_200612






6 Beğeni

Bunu görene kadar böyle bir şeye ihtiyacım olduğunu bilmiyordum :smiley: Nereye nasıl yaptırabiliriz bunları?

1 Beğeni