İsimlerin karakter üzerinde tanımlayıcı etkisi olduğu kesin, anlamlı koyulan adlar benim de çok hoşuma gider. Dediğin gibi karakter isimlerinin nereden geldiği ile ilgili araştırma hangi dilde olursa olsun yapılabilir, hiç kullanılmayan Türkçe isimler kadar İngilizcesinden de.
Cavcav’ı biliyordum ama Mualla neymiş diye bakmak zorunda kaldım Google’dan. Aynı işlemi kolayca yabancı dilde de yapabilirim.
Ekleme: Bunun doğru ya da yanlış olarak değerlendirmiyorum, çevirmen ve okuyucu tercihi. O şekilde seveni de vardır elbette.
1 Beğeni
MelihAntepli
(Edebiyat bir kişinin kendisiyle diyaloğunun sonucudur)
250
Ama burada yazarın kendisinin verdiği isimler bunlar. Hayvan Çiftliğinde ise yazarın verdiği isimleri çevirmenin müdahalesi sonucu değiştiriliyor olması. Karşı geldiğim bu benim.
Bence özel isimlerin değiştirilmesi yanlış, anlamsız ve saçma olmuş. O isimlerin metin içinde alt anlamları varsa (ki var) ve çevirmen bunları da okuyucuya aktarmak istiyorsa bunun için ezelden beri kullanılan bir yöntem var: dipnot. Dipnot yazmak yerine gidip yerelleştirme adına özel ismi de değiştirirse, farklı çevirileri okuyan insanlar arasında bir çatışma olmayacak mı? “Napolyon mu? Öyle bir karakter yok ki, domuzun adı Enver Paşa’ydı benim okuduğumda” gibi olası sıkıntılardan bahsediyorum. Ayrıca artık internet üzerinden tüm dünyayla kolayca iletişime geçebildiğimiz için benim de sık sık yaptığım global okurların da kitap üzerine düşüncelerini okumak (veya izlemek), onlarla fikir alışverişi yapmak isteyenler için hiç de mantıklı değil bu çeviriyi okumak. “O zaman LOTR çevirisini de mi sevmiyorsun?” diyen olursa önceden söyleyeyim, mekan ismi olan "Helm’s Deep"i “Miğfer Dibi” diye çevirmekle Benjamin’i Karakaçan yapmak aynı şeyler değil, -ki LOTR’da da “Gondolin” gibi tamamen özel olan mekan isimleri yerelleştirilmemiştir.
Dediğim gibi, göndermeleri veya ekstra bilgileri anlatma aracı olarak çok basit ve etkili bir yöntem olan “dipnot” kullanmak yerine böyle bir yerelleştirme tercih etmek bana göre yanlış ve saçma. Sayın Sevin Okyay’ı ölümüne seven arkadaşlar varsa da sinirlenmesinler, çevirmenliğine laf etmedim, sadece bu tercihini doğru bulmuyorum.
11 Beğeni
MelihAntepli
(Edebiyat bir kişinin kendisiyle diyaloğunun sonucudur)
254
Hobbit’i okumadım ama Harry Potter kitaplarında da yer yer Türkçe karşılığı olmadığı için bazı değişiklikler yapılmıştı, bunu anlıyorum. Ama tutup da Harry ismini çevirmen Hayri yapsaydı komik olurdu.
Gerekli ise yapılmalı ama burada gördüğüm kadarıyla çok da gerekli değil. Dipnotlarla falan halledilebilir bir sorun bence.
Ben de harfi harfine bu yazılanlara katılıyorum. Özel isimlere karşılık üretmeye çalışmak doğru değil. Direkt olarak Türkçe karşılıkları kullanılsa dahi doğru değil.
Örneğin muhtelif hilayelerde muhafazakar/tutucu aileden geldiği için yazarın Michael McKenzie, Joseph O’Connor, Isaac Goodman, Elijah Fisher, John Hunter vs. olarak seçtiği karakterler isimlerinin Türkçe çevirisi yapılırken, hikayedeki anlam bütünlüğünü sağlamak, göndermeleri daha iyi kavramak, Sevin Okyay’ın deyimiyle karakterleri daha iyi yansıtmak için sırasıyla Türkçe karşılıkları olan Mikail McKenzie, Yusuf O’Connor, İshak Goodman, İlyas Fisher, Yayha Hunter olarak değiştirmek olabildiğince saçma bir hareket olurdu.
Sayın forum ahalisi, ilgililer… Hayvan çiftliği çok sevdiğim biri kitap ve birkaç farklı baskısını almak niyetindeyim. Elimde bir kitabın birden çok baskısı olacaksa Hayvan Çiftliği o lştaplafsan biri. Velhasıl Can yayınlarının o güzelim baskısının tükenmeden sağlam bir indirim görmesini beklemem bir yana, birçok yayın evi farklı farklı baskılar yapmış. Hepsine tek tek bakacağım fakat sizin gözünüze çarpan ilginizi çeken, şu baskı beni heyecanlandırdı dediğiniz baskılar var mı? Örneğin grafik roman şeklinde baskı yapmış domingo yayınevi gibi…
Yok tek cilt demiyorum. Daha çok Epsilon’un Sabahattin Ali için yaptığı gibi tüm eserlerinin 4-5 büyük hacimli ciltte toplanmasını kastediyorum. Alfa daha çok eserleri tek tek basıyor sanki.
