Mitoloji Sözlüğü - Pierre Grimal
Kitap yunan mitolojisi konusunda çok iyi bir danışma kitabı. Özellikle mitolojik hikayeler okurken aklınıza takılan “Şu kimdi?” gibi sorulara yanıt bulmanızı sağlıyor. Evet elinizin altında telefon var, ancak mesela ben kitap okumaya başlayınca telefonu bir köşeye atıyorum. Zira elime aldığım andan okumayı yavaş yaval bırakıyorum.
Arthur’un Ölümü - Sir Thomas Malory
Tam olarak bir mitoloji kitabı sayabilir miyiz? Bence, evet. Merlin ve Arthur hakkındaki neredeyse tüm mitleri tek bir kitapta bulmak istiyorsanız bulmanız gereken kitap bu. Şu an çoğu sitede indirimli satılıyor. Kaçırırsanız sonrasında sahaflarda biraz pahalıya mal olabilir.
Mezopotamya Mitolojisi - Jean Bottere & Samuel Noah Kramer
Samuel Kramer daha sonra da bahseceğim gibi mezopotamya mitolojisi konusunda özellikle sümerler konusunda uzman. O bir sümerolog. Sümerolog kendi cümleleriyle; Bilim dünyasının oldukça uzmanlaşmış çevrelerinde en dar alana sahip uzmanlardandır; “en az hakkında en fazlasını bilen” insanın kusursuz örneğidir.
Mezopotamya’da yaşamış uygarlıkların mitlerini inceleyen bir ku kitap sanırım türünün tek örneği. Özellikle türkçe kaynak bulmakta zorlandığımız mitolojiler için çok iyi bir kaynak. Gılgamıştan tufana, Enki’den Tiamat’a çok geniş spectrumlu harika bir kitap. Hem çevirisi hem baskı kalitesi gerçekten harika.
A’dan Z’ye Dünya Mitolojisi (Dünya halklarının Tüm Yaratılış, Tanrı ve Kahraman Mitleri) - David Leeming
Adından anlaşılacağı gibi tüm mitolojilerden örnekler içeriyor. Bunu yaparken mitolojileri derinlemesine incelemekten ziyade o mitolojilere dair genel bilgiler veriyor. Benim mitoloji okuma ve sevme nedenim olan “Yaratılış Öyküleri” konusunda da oldukça başarılı.
Antik Çağ Söylenceleri / Tanrıların Masalları - Michael Köhlmeier
Garsona “Ortaya karışık yunan mitolojisi öyküler yap” dediğinizde getireceği kitap bu. Yazar bulabildiği öyküleri toplamış, kendi yorumlarını da araya serpiştirerek koymuş. Kitabın çevirisini oldukça başarısız bulduğumu söylemeliyim. Orjinaline bakacak zamanım olmadı hiç ancak kitabı okurken anlam konusunda biraz zorladığını itiraf etmeliyim.
İskandinav Mitolojisi - Kevin Crossley-Holland
İskandinav mitolojisine merak duyup girdiğinizde mitolojinin genel olarak “The Prose Edda” (Nesir Edda) ya da “Younger Edda” (Genç Edda) 1220’li yıllara ait derlemeyi oluşturan İzlandalı şair ve tarihçi olan Snorri Sturluson ile tanışırsınız. Bunun yanında “The Poetic (Şiirsel)” ya da “Elder Edda” (Yaşlı Edda), bilinmeyen bir yazar tarafından 1270 yıllarında yazılmış bir kaynak daha mevcut.
Bu iki eser iskandinav mitolojisi konusunda en büyük kaynaklardır. Tamamı demiyorum ancak çoğu iskandinav miti bu nesir ve manzumlardan günümüze kadar gelmiştir.
Bu kitap ise bu iki derlemede bulunan mitolojik öyküleri ve geneli itibariyle iskandinav mitolojisini anlatıyor. Hikayeler genel olarak aynı olduğu için iskandinav mitolojisi konusunda elinize alacağınız kitaplar genel olarak aynı şeyleri anlatırlar. (Bu konuda Neil Gaiman’ın İskandinav Mitolojisi gibi kitapları tenzih ediyorum, yazarlar kendilerine göre hikayeleri yorumladıklarında miltleri farklı yönlenderden anlamamızı sağlayabiliyorlar.)
Kahramanın Sonsuz Yolculuğu - Joseph Campell
Bu kitaptan o kadar çok konuşasım var ki, sırf bu kitap için ayrı bir konu açabilirim. “Bütün mutlu aileler birbirine benzer; mutsuz her ailenin mutsuzluğuysa kendine hastır.”, “Dünya birbirlerine destek olan topluluklarla doludur: toteme, bayrağa ve partiye tapanlar.” gibi harika aforizmalar üreten bir adamdan bahsediyoruz. Çoğu yerde insanlara mitolojiyi sevdiren bir mitolojist olarak geçer. Campbell’in bir teorisi var; diyor ki tarihin başından bu yana oluşturulmuş mitlerde ortak bir yapı var. Kitap boyunca sizi elinizden tutup bir daha hiç bir hikayeye (en azından uzunca bir süre) aynı gözle bakmamanızı sağlayacak bir yolculuğa çıkarıyor. Daha fazla detay veremiyorum okuma zevkinizin tadını kaçırmamak için. Tek bir dileğim var Campbell ile ilgili “Umarım tüm kitapları Türkçe’ye çevrilir”. Hoş Tanrı’nın Maskelerini bile bu kadar bekledikten sonra sanmıyorum ama, umut fakirin ekmeği
Mitolojik Aşk Hikayeleri
Adındaki gibi mitolojik aşk hikayelerini yazar “Adem Suad” tarafından yazılmış halini içeriyor. Genel olarak MaviÇatı yayınlarının mitolojik kitaplarını beğenmiyorum, hem yüzeysel kitaplar hem de yazarının kitapları oluşturdukları alanlarda ne gibi bir uzmanlıkları olduğunu bilmiyoruz. Bu kitabı yazan yazar “Bilgece yaşamanın 44 Evresi”, “Hz. Muhammed’den hayat dersleri”, “Rüya Tabirleri” gibi kitapları da yazmış bir yazar. Bu konunun yorumunu size bırakıyorum bu sebeple.
Viking Mitolojisi, Tanrılardan Krallara Vikingler - Snorri Sturluson
Yukarıda iskandinav mitolojisi için epey detaylı bir açıklama yazmıştım, burada o kadar detaya girmeyeceğim. Zaten kitapların ikisi de gerçekten güzel kaynaklar. Detaylı bilgi isterseniz https://forum.kayiprihtim.com/t/viking-mitolojisi-kuzeyin-kadim-el-kitabi/1546 burada “Cem Altınışık” ’ ın incelemesi mevcut.
Tanrılardan Krallara Vikingler için ise en sevdiğim olaylarımızdan biri olan çevirmenin Çemberi var.
https://forum.kayiprihtim.com/t/cevirmenin-cemberi-tanrilardan-krallara-vikingler/9606
Sümer Mitolojisi ve Tarihi - Noah Kramer
Sümerliler üzerine bulabileceğiniz en iyi kaynaklar bu kitaplar. İnternette bulunması epey zor ve bir o kadar da külfetli oluyor. Sümer mitolojisi kitabı diğerlerini bulamasanız bile geneli itibariyle mitleri hakkında güzel bilgiler veriyor. Bir gün bu kitaplar hakkında detaylı inceleme de yapacağım. Zira en sevdiğim mitolojiyi bu kadar kısa geçmek içime sinmiyor. Ama yaklaşık 1 saattir bu iletiyi oluşturmaya çalışmaktan yoruldum. Özellikle forumda yazıya stil vermek bu kadar sıkıntıyken. =)
Kuran, İncil Ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni - Muazzez İlmiye Çığ
O kadar sümer dedik, sümerolog dedik. Tabiki Muazzez hanımdan da bahsedeceğiz.Atatürk’ü görmüş koskoca bir çınar Muazzez Hanım. Kendisi sanırım türkiyenin yetiştirdiği en bilgili kadınlardan birisi. Çok geç tanıdım ancak düşünceleri, özellikle gençlere yönelik önerileriyle çok tatlı bir insan. Neyse, 100 yaşını geçti çınar, keşke 200’ü de görse.
Bu kitap Kur’an, Tevrat ve İncil’deki Tufan gibi hikayelerin Sümer mitolojisinden alınmış olabileceği savıyla yazılmış. Çoğu birbiriyle oldukça benzeyen hikayeri çeşitli yönleriyle inceliyor Muazzez Hanım. Ben okurken oldukça keyif almış bazı benzerliklerde gerçekten şaşırıp kalmıştım. Yayınevinin bu kitapları bu kadar önemsiz görmesi gerçekten sinir bozucu. 47. basıma ulaşmış bir kitabı ciltli basarsın, ne bileyim biraz daha başarılı bir baskıyla basarsın, renkli basarsın. Ama yok dümdüz baskı ve fiyatı da sayfa sayısına göre oldukça yüksek fiyatlı.
Umarım bir gün Muazzez Hanım’ın tüm eserlerini tek ya da iki ciltte birleştiren bir kitap görürüz.
Şimdilik incelemelerim bunlarla sınırlı. Müsait oldukça yeni kitaplar ve okuduğum diğer kitapların incelemeleriyle görüşmek üzere efendim.
Buraya daha yeni şeyler gelir arada.