Reşat Enis Aygen Hakkında ve Eserleri

14cad2e39605be9911d61820ed37bb8b

REŞAT ENİS AYGEN

1 Haziran 1909 - 10 Ocak 1984

1 Haziran 1909 İstanbul Zincirlikuyu doğumlu Reşat Enis’in babası Jandarma Subayı Selim Sırrı Bey ve annesi Şaziye hanımdır. Yazarın çocukluk yılları babasının asker olması nedeniyle Fethiye, Muğla, Burdur, Aydın olmak üzere Güneybatı Anadolu şehirlerinde geçer. Reşat Enis’in bu çocukluk yıllarına ait izlenimleri “Kanun Namına” romanı ve “Kılıcımı Sürüyorum” “SarıZeybek Şu Dağlara Yaslanır” öykülerinde yer alacaktır.

Reşat Enis 1930 yılında Milliyet gazetesinde polis - adliye muhabirliği ve deniz muhabirliği ile profesyonel gazeteciliğe ilk adımını atar. Kendisi ile yapılan bir söyleşide “Ne zamandan beri gazetecisiniz” sorusuna

“20 yaşından beri…. Milliyet’te muhabirlik ve gece sekreterliği, Vakit’te muhabirlik, gece sekreterliği, Haber’de yazı işleri müdürlüğü yaptım… “ der.

1930 yılında Resimli Uyanış dergisinde ilk hikayeleri yayınlanmaya başlanır ve aynı yıl içerisinde bu hikayeleri bir araya getirerek “Kılıcımı Sürüyorum” öykü kitabını yayınlar. Aynı yıl daha sonra “Kanun Namına” adı ile kitaplaşacak olan romanı Politika gazetesinde “Anasının Kızı” adı ile tefrika edilir.

Yayınlandıkları dönem bazı kitapları sosyalist - toplumsal gerçekçi çoğu yazarın yaşadıklarına benzer bir kaderi yaşamış yasaklanmış veya toplatılmış. Örneğin Nazım Hikmet’in Türk edebiyatının temel taşlarından dediği “Afrodit Buhurdanında Bir Kadın” adlı eseri genel ahlaka aykırı olduğu iddiasıyla basıldıktan kısa bir süre toplanmış. Yine Adana’da Bugün gazetesini yönettiği yıllarda yazdığı “Toprak Kokusu” toprak ağalarının baskısıyla toplatılmış ve ilerleyen yıllarda bu kitap bazı bölümleri çıkarılacak “Kara Toprak” adıyla basılabilmiş.

1968’de yayınlanan “Sarı İt” romanı sonrasında yazmaya 1981 yılına kadar nedendir bilinmez ara vermiş. Yazarın oğlu Gökçe Enis, Sabah Gazetesinde yayınlanan söyleşisinde bu durumu şu sözlerle dile getirir:
“Neden bıraktı bilmiyorum. Emekli olup yürüyüşler yapmaya başladı. Fakat yazmadı. Sanırım küstü.”

Son romanı olan 1981’de tamamladığı ve vasiyetinde yayınlanmasını arzuladığı “Kırmızı Karanfil” ise ancak ölümünden 25 yıl sonra, Yordam Kitap tarafından yayınlanabilmiş.

Ne yazık ki Nadir de bulunan 2-3 kitabı dışında yazarın kitaplarını bulmak çok zor.

ESERLERİ:

---- ROMANLARI ----

Kitap Tefrika Baskı Yılı
1 Kanun Namına Anasının Kızı ismiyle tefrika edildi ( 1931- 1932 - Politika 1932
2 Gonk Vurdu 1933
3 Gece Konuştu Kaldırımların Kokusu ismiyle tefrika edildi (11 Nisan 41 - 23 Temmuz 41 - Bugün 1935
4 Afrodit Buhurdanında Bir Kadın 1937
5 Toprak Kokusu 1944
6 Ekmek Kavgamız 1947
7 Ağlama Duvarı 1.Tefrika: Kara Kısmet ismiyle 4 Mart 26 Haziran 1943 arasında Bugün. 2. tefrika Sarı melek ismiyle 1 Nisan - 15 Temmuz 1960 arasında Yeni İstanbul 1949
8 Yolgeçen Hanı 1951
9 Despot Tefrika 8 Ocak - 5 Mart 1957 Cumhuriyet 1957
10 Sarı İt 1968
11 Kırmızı Karanfil 1981’de yazılmış ölümünden sonra 2006’da yayınlanmış

— KİTAPLAŞMIŞ HİKAYELERİ ----

Reşat Enis’in gazetelerde ve dergilerde yayınlanmış tespit edilen 53 öyküsü var. 1930 yılında Resimli Uyanış dergisinde yayınlanan 13 öyküsünü “Kılıcımı Sürüyorum” ismi ile kitaplaştırmış diğer öyküleri ise kitaplaşmamış.

Kılıcımı Sürüyorum kitabından olan öyküler
Hikayenin Adı Yayın Yeri Tarihi
1 Karanlıkta Sesler Resimli Uyanış - iki bölüm olarak yayınlanmış sayı 83 3 Temmuz 1930 ve sayı 84 10 Temmuz 1930
2 Zeynep Onbaşı Resimli Uyanış Sayı 85 - 17 Temmuz 1930
3 Sofada Uzanan Karaltı Resimli Uyanış -Dergide Terhis ismi ile yayınlanmış Sayı 87 - 31 Temmuz 1930
4 Talkın Resimli Uyanış Sayı 88 - 7 Ağustos 1930
5 Bir İzzeti Nefis Yarası Resimli Uyanış Sayı 89 - 14 Ağustos 1930
6 Kaybolmayan İnsanlık Resimli Uyanış Sayı 90 - 21 Ağustos 1930
7 Tıklayan Lokmalar Resimli Uyanış Sayı 91 -28 Ağustos 1930
8 Bir Kirli Bohça Gibi Resimli Uyanış Sayı 93 - 11 Eylül 1930
9 Mecnun Hoca Resimli Uyanış Sayı 94 - 18 Eylül 1930
10 Kılıcımı Sürüyorum Resimli Uyanış Sayı 97 - 9 Ekim 1930
11 Sarı Zeybek Şu Dağlara Yaslanır Resimli Uyanış Sayı 99 - 23 Ekim 1930
12 Kasabaya Giren Yolun Başında Bir Türbe Resimli Uyanış Sayı 101 - 6 Kasım 1930
13 İlk Sükutu Hayal

Attila İlhan’ın tanımlamasıyla “Her romanı ülkemizin bir ayıbını deşen” Reşat Enis’in romanlarının umarım yakın gelecekte telifini alıp yeni baskılarını yapacak bir yayınevi çıkar.

1 Beğeni

İyi bir çalışma olmuş, elinize sağlık.