Bu tür felaketlerin bir şeyleri bitirip bitirmeyeceği hakkındaki kesin ifadeler, kısıtlı değişkene göre ortaya atılmış hipotezlermiş gibime geliyor. Zizek, iddiasını temellendirdiği değişkenlere ve yorumuna göre, yani kendi bakış açısından olası tek sonucu dillendiriyor. Beklenmedik bam başka bir değişken denkleme eklenir, Zizek’in hipotezi geçersiz kalır.
Bir şeyler değişir mi? Olabilir. Geniş çaplı etkilere sahip hadiseler ve onlarla mücadele biçimi toplumları kökünden değiştirebilir.
Çin, kapitalizm, sosyal ve sivil haklar konusunda bir şeylerin, ama geçici ama kalıcı, değişime uğraması olası.
Salgından önceki Çin ve onunla yürütülen ilişkilerin yarattığı yan etkiler gündemdeydi. Batı’lı firmaların Çin’de üretim yapması ve Çin’li firmaların Batı’lı firmaları alması güçlü ekonomik başlar yaratmıştı, Çin piyasasına özel Batı’lı girişimler oldu. Bu bağ yüzünden Batı’da uygunsuz bulunan eylemler, söz konusu Çin olunca yumuşak ifadelerle veya konuşulmadan kalıyordu. Çin’in ekonomik gücü, Çin’le işbirliğine giden Batı’lı firmaların kendi otosansürlerini yapmalarına sebep olmuştu. Bu da söz konusu Çin ve ticari ilişkiler olunca, sivil haklar, ifade özgürlüğü vs. olay ve konuda geri adım atma veya sessiz kalma politikalarını çoğalttı.
O durum, Çin’le yürütülen ekonomik ilişkilerin Batı’lı firmaların hizmet kültürlerini ve çıkardıkları ürünleri Çinleştirdiğini, Çin otoritesine boyun eğerek o anlayışı Batı’ya taşıdıkları endişeleri vardı. Eski bir hipotezin tam tersinin gerçekleştiği gündeme gelmişti. O hipoteze göre kapitalizm ve yarattığı olanaklar zamanla otoriter rejimleri zayıflatıp demoktarikleşmelerine vesile olacaktı. Çin’in durumundaysa bu hipotezin tam tersinin yaşanmasından endişeleniliyordu. Katı otoriter rejimlerin kapitalizmden aldıkları güçle etki alanlarını genişletmelerinden endişe duyulmaya başlanmıştı.
Bu tartışmalar sürerken salgının baş göstermesi ve yaşanan aksaklıklar, Çin’in ekonomik gücüyle elde ettiği ayrıcalığımsı uygulamaları kaybetmesine sebep olabilir. Belki. Ama kalıcı bir kayıp olur mu, belirsiz. Salgın bir şekilde kontrol altına alınınca eskiye dönülmemesi için sebep yok.
Bir sürü olasılık var işte. Gelecek ne getirecek bakalım.