Kayıp Rıhtım'da tamamını okumak için: https://kayiprihtim.com/haberler/bilim/evrenin-sonu-nasil/
Evrenin sonu nasıl gözükecek? Trilyonlarca yıl sonra her şey bittiğinde evrenimiz tanınamayacak bir hale gelecek. Kozmosun son günü araştırma konusu oldu. (DEVAMI…)
Benim için bu konu tam bir bilinmezlik. Ne olacak ne olmayacak konusunda hayal bile kuramıyorum. Yapılan araştırma ne kadar kurgu olsa da sanki emeklemeyi bilmeyen çocuğun bir saat sonra uçtuğunu hayal etmek gibi bir şey bu.
Her zaman ilgimi çekmiştir bu tür konular…
Işık hızından daha hızlı bir araç bulamazsak galaksi kümemize sıkışmış gibi duruyoruz. Evrenin sonu bizim için uzak bir hayal olsa da umarım karanlık enerji ve karanlık maddenin gizemi bizim dönemimizde çözülür.
Evrenin sonu karanlık ya da çöl gibi olabilir. Ama ilginç bir konu.
Bu imkansız. Işık hızına bile ulaşmak imkansız. Çok yakın hızlara ulaşmak için de daha çok yolumuz var. Bu konuyla ilgili sanırım Cosmos dizisinde (Neil deGrasse Tyson versiyonunda) güzel bir anlatım vardı.
Henüz varlıkları ispatlanamamış bir konsept olan Solucan Delikleri ileride bulunabilirse (Bkz: Interstellar), o zaman belki işin rengi değişir
Ben böyle gözükecek diye biliyorum.
(bknz evrenin sonundaki restoran)
Bilinen fizikle haklısınız ama benim dediğim galaksiler arası yol alabilecek bir uygarlık için geçerli. Araçlarımız ışık hızında bile olsa başak süper kümesinden çıkamıyoruz. Cosmos son 2 sezonu izledim. Mükemmel bir yapım. Geçenlerde bir video paylaşılmıştı bu kanaldan bir tane de ben bırakayım.
Her ne kadar göremeyecek olsam da hüzünle karışık dehşete kapıldım. Şimdilerde şu bilimsel öngörüyü daha iyi anlıyorum:
- Evren nasıldır?
- Sonlu ama sınırsız.
Eski bir konu ama yine de belirteyim, Warp Drive teknolojisi hayata geçirilirse ışık hızından daha hızlı yol almak mümkün olacaktır.
Madem konu hortlamış.
Bunun gerekçesi nedir?
Teorik olarak ışık hızına yakın giden cisimler için, onların referans sistemi içinde, zaman yavaşlar, uzaklıklar büzülür (time dilation ve length contraction).
Aynı şekilde ışık hızındaki bir foton için zaman geçmez, uzaklıklar da sıfırlanır. Yani bir fotonun perspektifinden herhangi bir mesafe—evrenin başından sonuna kadar olsa bile—birden katedilir.
Bu sebeple ışık hızına yakın giden bir uzay gemisinin mürettebatı— kendi perspektiflerinde bir kaç ay içinde— çok uzak galaksilere bile seyahat edebilir.
Dediğiniz gibi, çok gelişmiş bir uzaylı medeniyetinin Alcubierre Drive benzeri bir teknoloji geliştirmiş olması mümkün.
Açıkcası sorun hız veya zamandan ziyade evrenin genişlemesinin ivmeli olmasından kaynaklanıyor. Süper küme yazmışım ama yerel grup olacaktı.
Duramadım ben de dahil olacağım konuya hahah.
Bu konuyu ben biraz araştırmıştım vaktiyle, ve pek de ikna olmamıştım. Şimdi konunun uzmanı değilim ben, o yüzden belki de o kadar da ciddiye alınmamalıyım ama okuduklarımdan anladığım, bu Alcubierre (warp) Drive denen mevzu aslında bir takım denklemleri reyisin istediği sonucu verecek şekilde dizmesinden gelen bir şey.
Yani bu şunun gibi, yerçekimi denklemleriyle oynuyorum ben ortaya çıkıp diyorum ki, yakıtsız çalışan roket yaptım; dünyayı kendiliğinden itiyor bu roket, enerjiyi korumadan iş yapmak mümkün olacaktır. Nasıl oluyor diye soruluyor bana, ben de diyorum ki negatif kütle. Bu arada Alcubierre Drive’ın ilk ortaya çıkışı direkt böyle, negatif kütle meselesi dahil. Sonradan sonsuz/pratikte sonsuz enerjiyle de halledilebileceğini falan hesaplıyorlar. Dolayısıyla en azından şu anki fizik anlayışımıza tamamen ters gibi görünüyor hala.
@Van_Manderpootz hocamın dediği gibi genişlemenin hızlanmasından kaynaklanıyor.
Bu hedefe varırsanız geçerli olan bir şey.
Yola çıktığınız noktadan sürekli olarak uzaklaşıp hala hiçbir yere varamamak da mümkündür. Milyarlarca yılda değil de bir kaç ayda hiçbir yere varamamış olursunuz.
Bu konuda da en son okuduğumda henüz kesin bir şonuca varılmamıştı diye hatırlıyorum. Yani yerel grup yerçekimiyle tutulduğu için okey, ama ya ivme daha da artıp bu yerçekimine de baskın hale gelirse, hatta eletromanyetik kuvveti bile yenecek hale gelirse atomlar da parçalanır bilmemne diye teoriler vardı ama belki geri kalmışımdır.
Ben de bakındım, kurgusal olsa da teknik olarak mümkün deniyor. Tabii mümkün olması ispatlanabileceği anlamına gelmiyor. Ayrıca warp drive ile birlikte evrenin şekli değişiyor ama hız hala ışık hızını geçemiyor olsa gerek, solucan delikleri gibi yani. Aşırı uzak mesafeleri çok kısa sürede kat edebiliyoruz ama bunu hızla değil geometriyle yapıyoruz (yani yaparsak öyle olacak).
Ek bilgi vereyim. Şu anda evrenin genişlemesi hızlanarak artıyor, en uç noktalardaki genişlemenin ışık hızından bile daha hızlı olduğu söyleniyor ve bu durum Genel Görelilik ile çelişmiyor.
Veritasium çok sevdiğim kanallardan birisidir. Şu video da ilginç gelmiştir bana.
Aşırı uzak mesafelere ulaşmanın, ışık hızında bile sürdürülebilir olmasının aklıma gelen tek bir yöntemi var, o da Zamanın Çocukları kitabındaki gibi “hibernate” tarzı bir dondurma işlemi. Bunun da teknik zorlukları nedir bilmiyorum. En yakın yıldız bile ışık hızında 4 yıl sürüyor, galaksi dışına çıkma gibi “şimdilik” hayallerin tek çözümü solucan delikleri gibi görünüyor.
Bilmem kaç milyar yıl sonra Samanyolu ve Andromeda galaksileri çarpışacak (aslında çarpışma değil de birleşme diyelim. Şurada güzel bir demosu var). Yani, yeterince uzun süre beklersek, gitmek istediğimiz yerin kendisi ayağımıza kadar gelebilir.
Bu arada genişlemenin sonsuza kadar sürmeyebileceğini, bir yerden sonra yavaşlayıp durarak tekrar kendi içine çökebileceğini, bu şekilde oluşmuş ve yokolmuş sayısız evren olabileceğini de hatırlatmak isterim.
Bulunduğumuz yerel kümenin evrenin genişlemesi sonucunda bizden uzaklaşması, okuduğum kadarıyla ışık hızına yakın bir süratte seyahat eden bir gemi için aşılamaz bir uzaklık değil.
16 milyar ışık yılı uzaklıktaki her yere (ışık hızına yakın süratlerde) ulaşabiliyoruz diye okudum. Yanılıyor olabilirim, konu üzerine kaynak verirseniz zevkle okurum.
https://space.stackexchange.com/questions/15478/can-we-not-get-outside-the-local-galactic-group
https://www.reddit.com/r/space/comments/bzf2qv/is_it_correct_that_hypothetically_a_spacecraft/
Ben hala pek ikna olmadım hocam açıkçası Yani evet uzman değilim ikna olup olmamamın bir değeri olmadığının farkındayım, ama sıkışık uzay/zamanda yol almak için daha fazla enerji harcaman lazım gibi geliyo bana mesela. Yani bir şekilde gemini sıkıştırmadan sıkışık uzay/zamandan geçmen lazım? Gemiyi büyütmekle aynı şey değil mi bu? Enerji nerden gelecek? Kafamda deli sorular. Ben termodinamiğe gönül vermiş insanım, bunlar bana ters
Benim de hocam. Fakat bir kaç yıl önce youtube algoritma değiştirdi diye isyan etmişti, ondan sonra biraz daha clickbait’e kaydı sanki ama içerik hala baya güzel.
Açıkçası insanlık olarak küresel ısınma filtresinden geçebileceğimizden bile pek ümidim yok şahsen hahaha. Ama geçersek bence bunlar bulunur ya. Fizik sınırları ayrı bir şey, ama dondurma tarzı işler bence hallolacak işler
Yep bu da bir ihtimal diyorlar. Normalde böyle şeylerde göreceğiz bakalım falan derdim ama göremeyeceğiz, bu beni gerçekten çok üzüyor.
Belirttiğim gibi, ışık hızına yakın süratle yol alan bir geminin kendi referans saatiyle geçen zaman, dünyadaki veya başka bir referans sistemindeki zamandan farklı işliyor.
Bizden 4.2 ışık yılı uzaklıktaki Alfa Centauri’ye ışık hızına yakın bir süratte yola çıkan bir mürettebat, günler içinde oraya varacaktır. Dondurma, cryosleep’e falan ihtiyaç yok. Dünyadakiler içinse elbette 4.2 yıl geçmiş olacaktır.
Ek: Ulaşımdaki süreden ziyade, asıl sorun, o hızlarda ilerlerken gemimin ve astronotların yüksek enerjili parçacık taarruzuna maruz kalacak olmaları. Manyetik alan kalkanları vesaire çözüm önerileri olarak tartışılmıştı, yanılmıyorsam şu anki koruma teknolojikleri işe yaramaz bulunmuştu.
Ben insanı öldürmeden dondurma teknolojisinin relativistik hızda giden uzay aracı yapmaktan çok çok daha ulaşılabilir olduğunu düşünüyorum. Bu işler gerçekleşirse şayet, başlangıçta baya bir süre dondurularak gider geliriz gibi geliyor bana.
Hocam zaten ışık hızına yaklaştıkça gereken enerji üssel olarak artıyor, o yüzden hızlandıkça problemler büyüyor. Cryosleep ise sanki birkaç yıl içinde hallolacak gibi hissettiriyor bana. En azından önünde Özel Görelilik engeli yok.
Aynen hocam. Ben seni 4.2 yıl boyunca ilerler gibi görüyorum ama senin için ne kadar süre geçer hesabını bilmiyorum. O hızlara çıkabildiğini ve yavaşlayabildiğini varsayıyoruz tabii ki (yavaşlamak da önemli )
Katılıyorum, kuramsal olarak konuşuyorum. Ancak solucan delikleri teknolojik olarak bize ne kadar uzaksa 0.99c’yle yol alan bir gemi inşa etmemiz de o kadar uzak.
İnsanlık önümüzdeki birkaç yüzyılda < 0.1c’lere bile büyük ihtimalle erişemeyecek. Bu hızlarda da cryosleep gibi teknolojiler zorunlu gözüküyor.
hesabı şu:
nette hazır hesap yapan siteler de var.