Bilimkurgu ve Fantastik Kitaplar İçin Kitlesel Fonlama

Liman Kütüphanesi
1

Merhabalar,

Crowdfunding yani kitlesel fonlama işinin Türkiye’deki her seviyedeki yayınevleri için çok uygun olduğunu düşünüyorum, bu sebepten @BilgeOzan’nin önerisiyle ayrıca tartışabileceğimiz bir konu açıyorum.

1- Kitlesel Fonlama Nedir?
"Kitlesel fonlama (crowdfunding), internet devriminin popülerleştirdiği bir fonlama modeli. Bu model ile projeniz ya da vaadiniz için gereken parayı, küçük paylar halinde kişilerden(destekçilerinizden) topluyorsunuz. Destekçilerinize ise bu katkılarından dolayı teşekkür, hediyelik eşya, tişört gibi şeyler ya da ürünün kendisini vererek, en küçükten en büyüğüne farklı kademelerde fon toplayabiliyorsunuz. Genellikle ürünün prototipini yaparak, fotoğrafları ve hatta videosu ile beraber fon isteyen projeler daha başarılı oluyorlar. Projeniz için 10 Dolar gibi küçük rakamlardan, 2 Milyon Dolar gibi ciddi rakamlara kadar fon isteyebilirsiniz. Önemli olan, katılımcılarınızın projeniz için ikna olması.

Dünyada en bilinen kitlesel fonlama sitesi Kickstarter. Sitenin istatistiklerine göre, an itibarı 72.000 proje başarıyla fonlanmış. Toplam projeler için 1 milyar dolardan fazla para toplanarak proje sahiplerini fonlamış. Sitede fonlanan en ciddi projelerden biri ise Pebble isimli akıllı saat. Bir hayal olarak başlayan Pebble, 10 Milyon Doların üzerinde bir fon toplayarak tarihe geçti. Şu anda ticari bir şirket olarak faaliyet gösterirken, ABD’nin en büyük teknoloji mağazalarından biri olan Best Buy’larda da satılıyor…"
Kaynak: makersturkiye.com

2- Hangi Platformlar Mevcut?
Kitlesel fonlama projeleri için dünyada genellikle seçilen 2 platform var, kickstarter.com ve indiegogo.com. Maalesef ülkemizden bu platformlar üzerinde bir proje başlatamıyoruz (şaşırmadık). Yerli alternatiflere bakacak olursak arikovani.com, fongogo.com, crowdfon.com gbi seçenekler var.

3- Güvenilirlik
Bu konu özellikle insanların aklına takılan kısım. Proje destekçisi, projenin başlatıldığı platform ve projeyi başlatan firma olarak toplam 3 taraf var. Platformun (örn. Kickstarter veya Arıkovanı) görevi destekçiden aldığı parayı, bir miktar komisyon aldıktan sonra projeyi başlatan firmaya aktarmak, yani aslında aracı konumda.

Asıl iş yine projeyi başlatan firma tarafından yapılacak şeklinde düşünebiliriz. Aslında bu noktada biraz “müteahhit - maketten eve girme” işine benziyor. Ortada olmayan bir ürüne destek olup hayata geçmesini sağlıyor ve belki daha ucuza sahip oluyorsunuz ama bunun yanında projenin risklerini de yatırdığınız rakamla beraber üstlenmiş oluyorsunuz.

Yazıya gün içerisinde güncelleme yaparak devam edeceğim. Bilgisi, tecrübesi olanlar da katılırsa çok sevinirim.

4 Beğeni
2

Yerli alternatifler ne kadar güvenilir acaba? Diyelim ki güvenilir bir tane bulduk. İstediğimiz kitaplar için ortalama ne kadar bir maliyet çıkacağını (telif, çeviri, editör, dağıtım, yayınevi kârı, vergi vb.) ancak yayınevi hesaplayabilir. Değil mi @Fahrettin ? Yayınevleri ile konuşmadan, anlaşmadan nasıl bir proje başlatacağız?

3

Acaba diyorum bu projeyi direk yayınevlerine götürebilir miyiz? Okur ile yayınevi arasında, aracıyı ortadan kaldıracak bir sistem kurabilir miyiz? Alfa üzerinden örnek veriyorum. Güvenilir ve okur dostu büyük bir yayınevi. Serileri düzenli çıkarıyor. Bilimkurgu ve fantastik basıyor. Yani hedefe uygun. Biz Alfa’ya bu projeyi açsak. Sayı toplasak. İstediğimiz kitaplar için maliyet hesaplamalarını istesek. Bu kitaplar için uygun bir sistemle kendilerini fonlayacağımızı söylesek. Nasıl olur?

4

Çabanızı takdir ediyorum ama açılan anketler 50 oya ulaşamamış. Ben dahil oy vermedim çünkü önerilen kitapları bilmiyorum. Sizce böyle bir durumda kaç kişi ön ödemeyi kabul edip bu işin içine girer. Forumda pek çok kişi %40- %50 üzeri indirim bekliyor yeni kitapları almak için bu sistemde ben 20 kişi toplayabileceğinizi düşünmüyorum.

4 Beğeni
5

Benim için bu fikirlerin konuşulması, tartışılması, dolaşıma girmesi sayılardan çok daha önemli. Biraz inanca ihtiyacımız var. Buradan küçük bir proje bile filizlense bizim için büyük bir kazanım olur. Güven veren, uygun ve kaliteli bir projeye herkesin yatırım yapacağını düşünüyorum.

1 Beğeni
6

@BilgeOzan @Erdal_01 bu yöntemin işlemesi için bizim yapabileceğimiz, istediğimiz kitap(lar) için “Biz Bunu İstiyoruz” tadında bir dosya oluşturup yayınevlerine iletmek ve yayınevine kitlesel fonlama yöntemiyle talep toplamasını istemek. Hatta kitlesel fonlamanın ne şekilde işlerine yarayacağı da sunulan dosya içerisine eklenebilir.

Yalnız açık bir nokta var gördüğüm, dosyayı ilettiğimiz yayınevlerinde istenilen eserin telifi yok. Kitlesel fonlama yapıp talep toplamaları için önce telifi almaları gerek. Yani yayınevi özelinde işe başlamak için yine dolara bağlı bir ilk maliyet var.

2 Beğeni
7

Telif almadan sadece telif ücretini öğrenip pazarlıktan sonra okurlara son fiyatı da söyleyebilirler.

8

Arkadaşlar hevesinizi takdir ediyorum. Ne kadar iyimser yaklaşsam da bu meselenin gerçekleşeceğine dair inancım sıfır.
Başarılı olup ses getiren bir kampanyaya dönüşse elbet bunu fırsat olarak gören ve tüm imkanlarını kullanıp istenilen kitabın telifini sizden önce alan bir yayınevi çıkacaktır.

Böyle bir şey ilerleyen günlerde herhangi bir seri/kitap talebinde "Fonlayın yayınlayalım"a dönüşmez mi? Bu yüzden başarılı olacağını pek düşünmesem de eğer başarılı olursa yayıncılık sektörüne dair kalan umut kırıntılarımı da yitirmiş olurum.

1 Beğeni
9

Amaç bu zaten fonlayalım istediğimiz kitaplar çıksın. Okur patron olsun. Burada kötü olan nedir? Yayıncılığa dair inancınız niye zayıflıyor? Tam tersi yayıncılığı geliştirecek, çeşitliliği arttıracak bir fırsat bu. Ayrıca sizin yayıncılığa dair inancınız nedir tam olarak? Kendi başlarına, kendi politikalarıyla, sermayeleriyle yaptıkları yayıncılıktan çok mu memnunsunuz?

2 Beğeni
10

Olumsuz olacağını düşünen arkadaşlar araştırma yaptınız mı bu konuda? Yoksa mevcut bilginizle mi yorumladınız? Samimi olarak soruyorum.

Açıkçası ülkemiz dinamikleri göz önüne alındığında ben de oldukça düşük ihtimal görüyorum, ama kickstarter üzerinde 53186 adet yayıncılık projesi var, en çok fonlanan proje Brandon Sanderson Way of Kings 10. yıl deri kaplı basım. Bunlar bu sistemin dünyada çalıştığını göstermiyor mu?

Diyorsanız ki ülkemizde çalışmaz, sizce sebepleri nelerdir?

1 Beğeni
11

Başlıkta tartışılan konu yayınevleri politikalarına olan memnuniyetimiz olmadığı için konu ile alakasız bulduğum bu sorunuza cevap vermeyeceğim. Mesajınız sanki git gide yükselen ve hesap sorarcasına bir uslup ile yazılmış olabilir. Emin olamadığım için pas geçiyorum bu sorunuzu.

Diğer yazdıklarınıza gelecek olursam fark ettiyseniz “kötü” demedim. Sadece bu projeden sonra yayınevlerinin “okur talep etsin, fon oluştursun biz öyle basalım” gibi bir alışkanlığa bürünmesinden endişe duydum ki ilk yorumumda da bundan bahsetmiştim. Beni endişelendiren durum tam olarak bu. Okurlar olarak yayınevinden kitap talep etmek başka, kitap maliyetinin büyük bir kısmını karşılayıp sonra kitabı yine yayınevlerince belirlenen fiyattan satın almak başka.

Fonlama sisteminin ülkemizde işe yarayacağına kişisel olarak inanmamam için herhangi bir araştırma yapmam gerekmiyor. Alım gücü kitap ihtiyacını zor karşılayan, üç kuruş indirim için hediye çeki/kupon/banka promosyonu kombinasyonları yapan bir haldeyiz çoğu okurlar olarak. Kimi zaman basılı kitap için bile tükenme riskini alıp aylarca alışverişi erteliyoruz, henüz proje aşamasındayken kişisel bağışlar ile bu işin başarıya ulaşacağını düşünmeye iyimserlik seviyem yetmiyor.

Bu konuda bilir kişi olmadığım için standart bir yurdum insanı olarak yorumlarımı ilettim. Doğru ya da yanlış olabilir. Bu konuyu bilen ve dile getiren arkadaşlar olarak eksiklerimi diğer arkadaşları bilgilendirmek amacıyla aydınlatabilirsiniz ama “bu böyle mi? şu şöyle mi? sen kimsin ki konuşuyorsun?” gibisinden yüksek volümlü anlaşılabilecek yorumların yazıldığı başlıklara cevap vermediğim için bu başlıktan müsaadenizi rica ediyorum.

Projenizde bol şans dilerim.

8 Beğeni
12

Yok, öyle bir şey olmaz. Çok saçma zaten hem maliyeti üstlenip hem de ürünü satın almak. Olursa ön talep toplama, “Bu kitabın basılmasını kaç kişi istiyor?” ve yeterli kişi istiyorsa da 6 ay sonra, 1 yıl sonra çıkacak kitabı ön siparişle satın alma şeklinde olur. Bu şekilde fon sağlanır.

Eğer belli bir süre içerisinde ön sipariş ile kitabın basılması için yeterli sayıda satış yapılamazsa da herkesin siparişi iptal edilir, ücretler geri ödenir. Zor değil aslında ama buna cesaret etmek ve organize etmek yayınevinin uğraşını istiyor.

Başka türlü de işlemez zaten sistem.

6 Beğeni
13

Yayınevlerinin politikalarından memnun olmadığımız için böyle bir başlık açmıştık zaten. Sorularım konuyla alakasız değildi. Size fikirlerinizin, inançlarınızın dayanağını sordum. Neden öyle düşündüğünüzü anlamaya çalıştım. Tartışalım istedim. Ama farkında olmadan sizi rahatsız etmişim, kişisel algılayıp benim kızdığımı düşünmüşsünüz. Böyle bir tavrım ve niyetim yoktu. Sizi kırdıysam özür dilerim. Şuan endişenizi daha iyi anlıyorum. Hem kitap talep edip, hem maliyeti karşılayıp hem de yayınevinin belirlediği koşulları kabul etmemiz zaten mümkün değil. @murgul güzel açıklamış. Mesajımda okurun patron olacağı bir proje olması gerektiğini belirtmiştim.

Edit: Sürekli icat çıkaran, yanlış anlaşılan, istenmeyen biri olarak algılanmak istemiyorum. Huzursuzluk verdiysem bağışlayın. Belki de bu foruma hiç gelmemeliydim. Bir süre yazmak istemiyorum. Herkese keyifli okumalar, sağlıklı günler dilerim.

2 Beğeni
14

Tabii ki müsaade sizin. Yalnız kişisel görüşünüz haricinde veriyle desteklerseniz görüşünüz daha yere basar hale gelir. Sevdiğim bir söz var: “If we have data, let’s look at data. If all we have are
opinions, let’s go with mine.”

Ancak amacı ve işleyişi iyi anlatamadığımı düşünüyorum. Eksik ve gri kalmış alanlar olabilir, kusra bakmayın. Burada kişisel bağış söz konusu değil, proje içerisinde size sunulan paketlerden seçim yapıyorsunuz. Ödediğiniz rakama göre aldığınız şey değişiyor. Mesela:

resim
resim828×1792 222 KB

Ben Türkiye’de uygulanacak yöntemde seçeneklerin en fazla 2 olması taraftarıyım (karton ve ciltli). Herkes bütçesine göre tercih edebilir.

Yayınevi için en büyük avantaj talep sayısını görebilmek. Bu sayede ilk baskı adedini doğru planlayabilir, bu biz okurlar için de kitap fiyatlarına olumlu yansıyabilir.

Kitlesel fonlamada aklıma hep Irredeemable geliyor. Çok yüksekti gerçekten fiyatı. Acaba 1-2 ay içerisinde hepsinin tükeneceği bilinse 3-4 katı baskı yapılıp fiyatın yarı yarıya düşmesi sağlanabilir miydi?

2 Beğeni
15

Kitlesel fonlama yerine kooperatifleşip yayınevi kurmak daha mantıklı geldi bana. Kitlesel fonlamada yaşanabilecek ama tasvir edemeyeceğim sorunlar yaşanabileceğini düşünüyorum.

Kooperatifleşme ile bir, birkaç veya onlarca kişinin bir araya gelip parasını toplayıp yayınevi kurmak daha sürdürülebilir olacaktır. Oradan gelen kar ortaklara paylaştırılabilir veya yeni kitaplar için kullanılabilir.

2 Beğeni
16

Ben fikirlerinizi desteklemek veya en azından açıklarını anlatmak için geri geldim gitmenize gerek yok bence.
Burada ki en büyük sorun Türk milleti olarak bunu kötüye kullanabilecek potansiyele sahip olmamız. Diğer arkadaşın dediği gibi.
Ama başlayalım.
1- x yayınevi Tad Williams için bu fonlamayı kabul etti.
ve telifini almayı başladı. İyi bir yayınevi olduğu için ajanstan opsiyonladı.
Buradaki ilk ve asıl sorun dolar. Bundan sonra yazacağım örnekler tamamen farazi olarak daha iyi örnekleme yapılması için yazıldı.
2000 baskı için 2000 dolara anlaşıldı. dolar şu an 8 lira.
telif 16000 tl
çeviri 6000 tl
editörlük 2000 tl
grafik ve diğer masraflar 1000 tl
baskı 25.000 tl
toplam 50.000 tl
ciltsiz 40 tl ciltli 60 tl olacak şekilde 1000 kişi olursa başlamayı kabul ediyor. 1000 taneyi de kendi satacak.
Proje başladıktan 3 ay sonra dolar 12 tl oldu. Telif ve bütün masraflar çuvalladı. Bu durumda adamın revizyon yapmasını kabul eder misiniz?
Bu konudaki fikirlerinizi yazın arkadaşlar. Devamı yorumlardan sonra.
NOT 1 kampanyaya katılan ayrıca ekstra harita hediye edilecek.
NOT 2 kampanya süresi ne kadar olmalı
NOT 3 kitabı 500-600 sayfa olarak düşündüm.

7 Beğeni
17

Bir yayınevi sahibi olsam bu fiyatlar beni kurtarmaz. Ciltsiz olanını hiç indirim yapmadan ve dağıtımcıya vermeden 2000 kitabın hepsini kendim satsam 80000 TL eder. Masrafı çıkınca 30000 TL kalır.
2000 kitap kaç ayda satılacak? 3 ay, 6 ay, 1 sene ???
6 ayda bittiğini kabul etsek aylık 5000 tl kazanmış olacağım. Vergi, sigorta primi, elektrik, su, telefon, internet vs. giderlerim olacak. Eğer bir de kira ödüyorsam vay halime. Bu arada tek çalışan benim.
Sonuç batmış bir yayınevi.

5 Beğeni
18

Zaten hali hazırda bir yayınevinin kâr ediyor olması gerekiyor. Çoğu yayınevinin aktif olarak satışta olan binlerce kitabı var. Sadece bu fonlamayla basılan kitap ile şirketi veya işletmeyi çevirmeyi düşünmek mantıksız zaten.

Mesela Kalkedon bildiğim kadarıyla sınırlı çalışanı olan butik bir yayınevi, GRR Martin’in antoloji kitaplarını bastılar. Düzenbazlar ve Eski Mars, Eski Venüs. Kitaplar 1. baskıyı bile bitiremedi yıllardır.

Bu kitlesel fonlama falan oldukça romantik ama kaç kişi Düzenbazlar, Eski Mars, Eski Venüs’ü satın aldı? Veya İndie Kitap’ın bastığı Alastair Reynolds’un Keşif Uzayı Serisini?

Keşif Uzayı’nı Goodreads sayfasını şuraya bırakıyorum; Revelation Space İnceleyin lütfen. Profil olarak oldukça yüksekte olan bir eser, modern bilimkurgular arasında ülkemizde bu seviyede çok seri basılmıyor. Bu serinin forumda paylaşıldığını kaç kere gördünüz? Kaç kişi okudu hiç yorum ve inceleme gördünüz mü? Üstelik serinin 3 kitabı da basıldı.

Kitlesel fonlama olayına İndie, Kalkedon, Laputa vb. profilindeki yayınevleri girer girerse. Kalkıp İthaki, Pegasus vb. yayınevlerinin böyle bir şey yapacaklarını beklemeyin.

Bu yayınevlerinin bastığı kitapları hali hazırda kaç kişi alıyor? Çoğunluğun burun kıvırdığı, bilinen ama kenarda kalan yayınevleri. Çoğunluk her zaman trend, hype peşinde ve bu çok normal, yanlış bir şey de değil. İnsan davranışlarına rağmen başarı elde etmek mümkün değil, bunları kabul ederek ve hesaba katarak planlama yapanlar başarılı oluyor zaten.

Olay çoğunlukla hislerle, duygularla, dürtülerle, bütünün parçası olmakla alakalı çünkü. İnsanların İthaki veya Pegasus kitapları aldığını ve okuduğunu, paylaştığını gördükçe diğerlerin de satın alma, okuma, paylaşma isteği, dürtüsü oluşuyor.

Kitlesel fonlama ile seviye olarak Revelation Space den daha iyi bir kitap basılabileceğini pek sanmıyorum açıkcası. Bu çapta bir bilimkurgu kitabı İthaki ve Pegasus’da dahi çok fazla yok. Ancak bu seri ne kadar ilgi gördü? Ne kadar konuşuldu? Konuşulduğunu görenler de muhtemelen çevirinin nasıl facia olduğuyla alakalı paylaşımlar görmüştür.

Çeviriyi yeni mezun ve halen öğrenci olan iki kişiye yaptırmışlar. Fonlama projesini kabul edecek yayınevi iyi bir çeviri sözü verebilir mi? Hiç sanmıyorum.

@Fahrettin 'in dediği de çok doğru. Döviz kurlarının yükselmesi uzun vadeli planları imkansız kılıyor. Ekonomik olarak gelişmiş ülkelerde şirketler mali planlamalarını kısa-orta-uzun vadeli yaparlar ve çok fazla revizyon da olmaz. Bizim ülkemizde kısa vadeli planlar bile neredeyse her ay revizyona uğruyor çünkü kur tahmini yapmak çok zor.

Kitabı 1 sene sonra teslim almak için 50-60 lirayı belki de daha fazla olması gerekecek ücretin 2000-3000 kişinin vereceğini hiç sanmıyorum. Forumda en çok konuşulan konu bile kitap fiyatlarının pahalı olması. Yayınevlerinin fiyat politikaları.

7 Beğeni
19

@Fahrettin @sunbae yorumlarınız için çok teşekkürler arkadaşlar.

@Fahrettin, hesabınıza göre riskimiz doların yükselmesi ki bu ihtimalin olma olasılığı hergün mevcut. Ancak bu riskin geçerli olabilmesine sebep tek nokta yayınevinin ajanstan telifi opsiyonlaması. Bu noktada yayınevi artan rakamı okuyucuya yansıtacak. E şu anda da bu olmuyor mu zaten? :slight_smile:

@sunbae, hocam ne demek istediğinizi anlamadım açıkçası. Halihazırda bahsettiğiniz masrafların hepsini yayınevleri zaten yapıyor. Kitle fonlamanın sanırım pek alakası yok bu hesapla.

Ben buradan şunu anlıyorum, kitle fonlama işi çok az sayıda, özel baskı olabilecek işlerde faydalı gibi duruyor. Irredeemable veya Flaneur limitli baskılar gibi. Hatta konu çizgiromana kaydı kafamda :sweat_smile:

2 Beğeni
20

Çok beğendim yorumunuzu. Gerçekçi bakış açısıyla ülkemizin durumu ve plansızlığımız konusunda dedikleriniz çok doğru.

Belki bir gün refah seviyemiz kararlı ve özel baskılara yetecek duruma gelirse alternatif ve yeni seçeneklere yönelmek kolaylaşabilir :slight_smile:

2 Beğeni