Özellikle aynı zaman örneklerini verdim ki biri çıkıp King Lovecraft kıyası yapmasın. Yapıldı! Ama Poe , Verne ile aynı zamanda yaşamıştır. Hele Hele 1820- 1900 arasını kuşak alacaksak o araya birde H.G. Wells sıkışır.
Herman Melville, Mary Shelley, Arthur Conan Doyle gibi adamlar var. Böyle yazınca tanınmıyor belki ama burada Sherlock Holmeslerden , Frankestein lardan filan bahsediyoruz. Bu adamların hiç birinde de öyle 40 lı yılların hayal gücü yoktu. Hele hele Verne de… Öncelikle bunu bir düzeltelim.
Kendi kıyasıma gelince, Lovecraft King ile kıyaslanabilir çünkü aynı tarzdalar. Poe ise her şeyden yazıyor. Adamda aşk şiiride var, bilimkurgu da var, korkuda. Bu kısır konuşma döngüsü korku kısmının Lovecraftla kıyaslanmasından geldi. Poe nun yazdığı her bir kategoride o kategori için o yıllarda çok çok daha iyi adamlar var. BENCE!
He biri çıkar derse ki her alanda yazacaksın + şiir de yazacaksın + bunlar normal kitaplarında üzerinde bir ortalama çıkaracak, eyvallah POE.
Ama POE bugun korkuyla özdeşleşiyor. Bunun da sebebi sürekli olarak adamın popüler kültürde karanlık resmedilmesi. Bu adam, abimiz, pamuk şeker gibi bir aşık. Acıların dramların çocuğu… İlla bu isimden bir Lovecraft yada King yada Tolkien çıkarmaya gerek yok.
İyi de ben burada zaten zaman kıyaslaması yaptım ve BENCE! dedim. Sizce Poe her konuda daha iyidir ya da korku konusunda Lovecraft daha iyidir beni ilgilendirmez. Belki 3020 yılında daha iyi yazarlar çıkacak ancak bu Poe’nun zamanına göre büyüklüğünü değiştirmeyecek.
Yukarıda bence-bana kalırsa gibi ifadeler kullanmama rağmen niye sırf tartışma çıkarmak için yazıp çiziyorsunuz ve kıyaslamamı eleştiriyorsunuz? Hoşunuza mı gidiyor tartışmak buyrun tartışalım bence Lovecraft adamdır Poe değildir, King hepsini döver.
Geldi bakalım.
O değilde adam 1809 ‘ da doğmuş, kötü bir hayat yaşayıp erkenden ölmüş.
Kronolojisine bakıyorumda bilinen tüm yazarlardan önce doğmuş, Amerikan yerlileri zamanları vs
Öyküleri bu tarihlerle değerlendirmek lazım, döneminde etkileneceği yazar bulmak bile güç.
Adam Amerikan edebiyatın kuruculardan.
İthakinin toplu eserlerinden Poe okuduğumu belirtmiştim. Kitabın yarısınakadar ki bu 500 sayfaya tekabül ediyor, doğru düzgün öykü sayısı neredeyse yok gibiydi. Kitabın ikinci yarısından itibaren gerçekten çok güzel ve orjinal öyküler ortaya çıkmaya başladı. Yani çok sıradan bir yazar olduğunu ve ekstra abartılmış olduğunu düşünmüştüm bu konuda yanıldığımı söylemek zorundayım.
Buna rağmen, güzel öykülerde dahil olmak üzere POE bir genel hikayeci, ama Lovecraft gibi King gibi korku -gerilimin baş yazarları arasında olmasını halen abartı buluyorum.
İlave olarak, geçen onca sayfaya rağmen İthaki’nin berbat çevirisi, zaman zaman kelimeleri çevirmeden bırakması aynen devam ediyor. O konuda hiç bir düşüncem değişmedi.
Bu mesajınız beni biraz gaza getirdi. Ben de henüz başlarındayım ama Hans Pfaall’ın olduğu asparagas haber öyküsü tam olarak beğendiğim tek öyküydü. Ve evet katılıyorum Poe sadece korku, gerilim yazmaktan ziyade birçok türde yazmış. Bunu bilmiyordum.
İthaki’den okuyorum maalesef. Çevrilmeden veya açıklama yapılmadan bırakılan kelimelerin olduğunu bilseydim hiç almazdım ama almış bulundum maalesef.
Enteresan bir şekilde de neredeyse bütün kitaplık fotoğraflarında bu kitap olmasına rağmen bir kişi de çıkıp çevrilmeyen kelimelerden bahsetmemiş. Çeviri kötü denilip geçilmiş sadece.
Aslında forumda en çok konuşulan 3-5 konudan birisi bu. İthaki’nin çevirisinin kötü olduğu ve İletişim Yayınlarının çevirisinin tavsiye edildiği bolca mesaj gördüm şimdiye kadar.
Ben çevirilmeyen kelimelerden başka bir başlıkta bahsetmiştim. Sanırım konu başlığı hayal kırıklığına uğradığınız kitaplardı. Hatta bir sayfa resim çekip yayınlamıştım da.
Yine de bir süre sonra bu gıcık durumu görmezden geleceksiniz okurken…
Evet işte biraz da benim hatam var. Çeviri kötü derken çevrilmemiş kelimeler olabileceğini düşünmemiştim. En azından kötü de olsa çevrilmiştir diye düşünmüştüm.
Edgar Allan Poe, gotik edebiyatın ilerleyen zamanları için önemli bir şair ve yazarın olmasının ötesinde oldukça iyi bir yazardır. Bu konuda Kızıl Ölümün Maskesi hikayesi sanırım en iyi referanslarından birisi olacaktır. Polisiye türünün de başlangıcına neden olması ile dünya edebiyatında önemli bir noktada yer alıyor.
Yaşadığı trajik kayıplar nedeniyle , eserlerinde hüzün , melankoli ve iç hesaplaşma (vicdan) duyguları ağır basmakta ve tam gotik edebiyatın kalıplarına oturmaktadır. Özellikle imkaknınız varsa şiirlerini orjinal dilinde okunmasını öneririm.
Yazarın/şairin daha iyi ya da tanımlanmasının ötesinde, pek çok dalda edebiyatta öncü olmasının ve daha pek çok yazarı etkilemiş ya da etkileyecek olmasının daha önemli olduğunu düşünüyorum.
Ayrıca başta Hammer prodüksüyonları olmak üzere sinema sanatına da ciddi ölçüde kaynak sağlamıştır.
Öç Öyküleri Antolojisi’nde, Amontillado Fıçısı öyküsünü okumuştum ilk önce. O kadar sevdim ki hiç düşünmeden İthaki’nin malum baskısını aldım (Biraz düşünsem ya da araştırsam almazdım muhtemelen). Bir yere kadar çeviriye dair kusurları görmezden gelerek okudum ama kitabı yarım bırakmak zorunda kaldım. Amacım önce öykülerini daha sonra şiirlerini okumaktı. Şimdi adam akıllı bir baskı ile öyküleri yeni baştan okumayı düşünüyorum. Kısacası karşılaştığım tüm olumsuzluklara rağmen sevdiğim bir yazar.
Kendi yazdıklarım da üslubumun gelişmesini sağlayan çok önemli ve iyi bir yazar. Tanışmamız biraz geç oldu fakat buna değdi. Burada onu övmek yerine herkesi onu okumaya davet ediyorum.
