Yanmayan Kitap - Kütüphane Üçlemesi 1 - Mark Lawrence
Dev bir Kütüphane’de geçen, kitapları merkezine koymuş bir kitap mı? Toplanın kitapseverler, Mark Lawrence kitaplara aşkını merkezileştirip gerçek bir aşkı da hikayesine oturttuğu fantastik bir evren yaratmış.
Yanmayan Kitap, Livira ismindeki küçük kızımızın Dust’taki yokluk içindeki küçük köyünden başlayıp başına gelenler ile krallığın başkenti ve oradan da Kütüphaneye uzanan yolculuğu ile bizi evrenine sokuyor. Bu ilk kısımda Livira’nın başına gelenler biraz sert, biraz vahşetli. Ben daha önce Mark Lawrence’ı okumadım, tanıyan okurlar için bu durum ilk başta normal gibi duruyor. Lawrence’ın kitapları genelde grimdark öğeleri ile ön planda. Ancak sonrasında kitabın tonu gayet normal, çoğunlukla gizemler ve bilinmeyenlerin çözümü üzerinden akıyor. Yer yer eğlenceli ve romantik anları da mevcut. Kısacası bu kitap kesinlikle Grimdark değil, Lawrence ismi ile bu beklentiye girilmemesi gerektiği gibi, ilk bölümlerden sonra da okuma tonunun yumuşayacağı göz önünde bulundurulmalı.
Sayısı bilinmeyen kitaplara sahip, henüz keşfedilmemiş odalarıyla engin büyüklükteki Kütüphane ile elimizde bilginin ve kitapların güç merkezine konduğu bir kurgu mevcut. Ekosistem tamamiyle kütüphaneden elde edilecek bilgi ve irfana dayalı. Unutulup tekrar hatırlanacak her yeni keşif medeniyeti bir basamak öteye taşıdığı gibi kütüphane çevresine oturmuş ülkeye ve krala da o oranda bir güç veriyor ki bu kısımlarda bilginin iyi/kötü etkilerinden kral kontrolündeki propaganda aracı olmasına kadar çok hoş ufak etik dokundurmaları var Lawrence’ın.
Livira’nın stajyerliği ile beraber biz de Kütüphane’nin bu engin dünyasını keşfetmeye başlıyoruz. Kütüphanecilerin işlevini, çalışmalarını, dış dünya ile soyut gibi duran Kütüphane’den çıkan bu bilgilerin asıl etkilerini ilmik ilmiş işlerken önümüze sürekli yeni merak unsurları ve bilinmeyenler sunuyor Lawrence. Bir labirentte gibiyiz adeta ve her satırla, her bölümle yeni bir düğümünü çözüp bir şeyler öğreniyoruz. Livira büyüyor, zaman akıyor ve hikaye katmanları açılırken bir yandan da sürekli merak edip bizi şaşırtan yeni bilgilere koşturup duruyoruz.
Kitabın bir diğer ana karakteri Evar, Kütüphane’nin giriş ve çıkışlara kapalı olan izole bir odasında 4 kardeşi ile beraber kapalı kalmış. Evar’ın oradaki maceraları da kitabın diğer anlatıcı gözünü oluşturuyor. Kitabımız ilerledikçe bu hikaye akışlarımız kesişecek ancak spoilersız bir inceleme yapmak istediğim için Evar ile bu kadar bilgi yeterli.
Yanmayan Kitap çok akıcı, çok sürükleyici bir stile sahip. Kafanızı karıştırabilecek bir sürü yeni bilgiyi fırlattığında bile akıcılığından bir şey kaybetmemesi ve taze tuttuğu merak duygusu ile 3-4 günde bitirtti kendini bana. Fantastik olarak da biraz soft kalan öğelere sahip, asıl fantastik unsur genelde kütüphanenin kendisi ve sahip oldukları diyebiliriz. Bu özelliği ile de her okura rahatlıkla hitap edebilir.
Birebir benzetmek gibi olmasın ancak Kütüphane’nin fantastikliği demişken, biraz değişen-yaşayan engin bir mekan gibi olması ile beraber, Yanmayan Kitap bana Piranesi’nin atmosferini bolca hatırlattı. Piranesi’yi sevenlerin de Yanmayan Kitabı okurken +1 zevk alabileceğini düşünüyorum.
Sonu itibari ile hissettiğim hafif aceleye gelmiş bir kısım var ve bu kısım ile beraber devam kitaplarına açılan yoldan çok emin olamadım kendi adıma. Bu nedenle ufak bir puan kırarak 4.5/5 şeklinde değerlendirdim. Yine de kafamda oluşan bu şüphenin usta bir yazımla gayet iyi bir şekilde ikinci kitapta bağlanması oldukça olası 
Lapis yayınlarına da 2023 ün en popüler kitaplarından birini dilimize kazandırdığı için teşekkür edelim. Üçlemenin son kitabının ana dilinde beklenen çıkış tarihi nisan 2025 olarak gözüküyor, umarız bu arada 2. kitap da dilimize kazandırılmış olur.