Hangi Kitabı Okuyorsunuz? (Detaylı İnceleme)

resim

Dan Simmons The Terror’ı okudum. Spoiler teşkil edecek bir şey yazmayacağım. Zaten gizem/gerilim türü kitaplar için hikaye ilgili ne yazsanız spoiler oluyor :slight_smile:

Kitap John Franklin’in 1845 yılında gemi ile Antartika’ya yaptığı keşif yolculuğunu temel alan gizem, gerilim ve macera türünde bir tarihi kurgu. Her ne kadar gerçekte yaşanmış bir buzul keşfi görevini temel alsa da gemiyle seyahat halinde olunan ve sadece kutup soğukları ile mücadele edilen bir yol hikayesi değil. Gerçekte de yaşanmış olduğu gibi (Şu an Kanada’nın Nunavut bölgesinde bulunan) King William Adasının çevresindeki deniz yüzeyinin donması ile buzullar içinde mahsur kalan HMS Erebus ve HMS Terror adlı iki keşif gemisinin mürettebatının maruz kaldığı zorlu kutup şartlarının, fantastik korku/gerilim öğeleri ile harmanlandığı bir hayatta kalma hikayesi diyebiliriz. Survival-Horror türünün saf bir örneği.

Hikayenin geneli aslında 1845-1848 yılları arasındaki 3 yıllık bir zaman diliminde geçiyor ve 1845 yılında başlayıp 1848 yılında biten düz bir kronolojiyi takip etmiyor. Özellikle kitabın ilk yarısında farklı tarihlerde farklı kişilerin gözünden aktarılan bir ilerleyiş söz konusu. Bu okuma deneyimini monotonluktan kurtardığı gibi hikayenin gizem yönünü de arttıran bir tercih olmuş. Bu yüzden okurken bölüm başlarında belirtilen tarihlere dikkat etmek gerek. Bu tarihler olmadığı zaman gidişatı anlamlandırmak problemli olabilir.

Kitabı okurken Dan Simmons’ın 18. ve 19. yüzyılda Antartikaya yapılan keşif görevleri hakkında oldukça fazla araştırma yaptığını rahatlıkla farkediyoruz. Bu araştırmaların sonucunda elde ettiği hemen her detayı en ince ayrıntısına kadar okuyucuya da aktarıyor. Haliyle hikaye çok fazla sayıda gemi, denizcilik ve buzul jeolojisi terimi barındırıyor. Benim gibi Pressure Ridge, Drift Ice, Pancake Ice vs. gibi terimlerin tam olarak neye benzediklerini görebilmek için Google’dan aratmak zorunda kalabilirsiniz. Ayrıca kitapta adı geçen her karakter gerçekten o keşif görevinde yer almış insanlar. Bu gibi unsurlar sayesinde içinde fantastik korku öğeleri de bulunan hikayenin gerçekçiliği fazlasıyla artıyor. Tabi bahsettiğim gibi işin bir de fantastik-korku boyutu var. Yazar tarihte yaşanmış gerçek bir olay ile farklı inanç mitleri, yaratıklar, witchcraft gibi motiflerin bulunduğu fantastik korku-gerilim kurgusunu çok iyi harmanlamış. Zaten keşif yolculuğunun kendisi de bu tip motifler için oldukça müsait bir atmosfer niteliği taşıyor. Okurken eğrelti duran bir his kesinlikle yaratmadı bende.

Genel anlamda fazlasıyla etkileyici ve vurucu bir anlatıma sahip. Kutup soğuklarını, denizcilerin zorlu yaşam şartlarını, verilen hayatta kalma savaşını, çaresizlik, yanlızlık, korku ve tekinsizlik duygularını kitabın başından sonuna kadar iliklerinize kadar hissediyorsunuz. Olaylar kısmen yerleşik bir ortamda geçmesine rağmen durağan yada çok yavaş ilerleyen bir bir hikaye değil. Gizem ve gerilim öğeleri tüm kitap boyunca bizimle geldiği gibi Holywood filmerini aratmayacak aksiyon sekansları da hikaye boyunca yer yer karşımıza çıkıyor.

Ayrıca hikaye anlam veremediğim bir şekilde farklı zaman kipileri ile yazılmış. Ana karakter olan Crozier’ın bölümleri spoiler olmasın diye söylemeyeceğim belli bir yere kadar “Crozier geminin önüne doğru gidiyor, kapıyı açıyor, yardımcısına şöyle diyor…” şeklinde Şimdiki Zaman kipi ile yazımışken, belli bir bölümden sonra “Crozier silahını aldı, sesin geldiği yöne doğru koştu, durdu ve etrafına baktı.” şeklinde Geçmiş Zaman kipine dönüyor. Belli bir bölüme kadar geçmiş zaman kipi ile gelip sonra şimdiki zaman kipine dönse bir mantık çerçevesine oturtulabilirdi fakat tam tersine şimdiki zaman kipi ile yazılmış olan kısımlar kronolojik olarak daha eskiden olup bitmiş şeyler. Anlamadım :slight_smile:

Artemis Yayınlarından çıkan çevirisi ile rasgele birkaç yeri karşılaştırdım, baktığım yerler kadarıyla bir probleme rastlamadım. Gayet doğru, düzgün yapılmış okunabilir bir çeviri gibi duruyor.

Sonuç olarak The Terror Dan Simmons’ın okuduğum ilk kitabıydı. 1Q84 faciasından sonra çok iyi geldi. Survival-Horror türünü sevenlerin bir şans vermesini şiddetle tavsiye ederim. Yazardan okuyacağım bir sonraki kitap Ilıum ya da Hyperion kitaplarından biri olucak.

34 Beğeni