Kendi kendime ek eklemek diye bir şey söz konusu değil ki, bildiğiniz geçmiş zaman eki. Enteresan bir tarafı yok. “Milletin derdi bitmiyordu, ayrıca bütün bunlardan ona neydi?” Burada "neydi"ye niye “di” geldiyse, diğerine de o yüzden geliyor.
“Madem her şeyden midesi bulanıyormuş, o zaman doktor olmasınmış.” Burada da -mış geldi mesela. Bunu ne yapacağız, “o zaman doktor olmasın” mı diyeceğiz?
Bu tür kullanımlar o kadar Türkçe ki Türkçe yazılmış metinlerde karşılaşmanız çok daha olası.
Doktor olmasınmış bence yine yanlış. Doktor olmasaymış gibi bir kullanım varken çok gereksiz duruyor kanımca. Sorun -di eki değil ki. -indi, -ındı eki burada.
Bu kullanım son zamanlarda sosyal medyanın da etkisiyle epey popüler oldu. Bana kalırsa bu da kullanımı normalleştiriyor fakat doğru bir kullanım mı şaibeli.
Ben kullanımın sağlam bir dayanağı olmadığını, bu kullanımda bir kaynakça bulunmadığını gözlemliyorum. Okuduğum yüzlerce kitap içinde bu tarz kullanımların son dönemlerdeki yeni çevirilerde olduğunu gözlemliyorum. Bu yüzden de sorguluyorum.
Siz kullanımın doğru olduğunu savunuyorsunuz. Birkaç çevirmen arkadaşım yanlış olduğunu fakat bazen çok zorda kalınca veya cümleyi farklı yapıda kursalar bile anlam kaybı olduğundan mecburen kullandıklarını belirttiler.
Verdiğim örnekte kişi doktor olmuş değil, ancak doktor olmuş birine doktor olmasaymış denir, burada doktorluk fikir aşamasında.
-ındı diye bir ek yok zaten, burada -sın var, (gelsin, gitsin, yapsın) duruma göre zaman kipi geliyor.
Bu kadar basit bir şeyi daha fazla açıklamak istemiyorum, argümanlarınızı da maalesef ciddiye alamıyorum, babaannemin bile bildiği bir şeye sosyal medya etkisi dediniz çünkü. Naçizane Türkçe yazılmış daha çok metin okumanızı tavsiye ediyorum. İyi akşamlar.
Çok ilginç ve saldırgan bir yaklaşımınız var. Ortada tartışma bile yok. Sorguluyorum ama saldırmanız yetmezmiş gibi aşağılıyorsunuz. Sizi ve çevirilerinizi severdim fakat karakteriniz hakkında aynı şeyi artık düşünmüyorum.
Basit bir fikir alış verişinde, sorgulama çalışmasında bile insan hor görülüyor.
Al sana kaynak. Bundan ala kaynak mı olur.
Türkçe yazılmış daha çok metin okumanızı sadece tavsiye ettim, çünkü sürekli çeviri metin okunduğunda Türkçeye özgü yapılar unutulabiliyor ya da öğrenilmiyor, sonra da garip geliyor. Hiçbir bağlam vermeden, belli ki çekimlenmiş tek bir kelimenin yanlış olduğu inancıyla çevirmenlere, editörlere Türkçe öğretmeniz gerektiğini düşünmeniz asıl hoş olmayan yaklaşım bence. İnsan bir durup düşünür. Kaldı ki fikir alışverişi dediğiniz şeyde ne alış var ne veriş. Sadece direnç ve inat var. Benim de buna devam edecek vaktim yok. Mevzunun karakterle de bir ilgisi yok, rica ederim konuyu saptırmayın.
Çok haklısınız Anıl Bey. Öneriniz dahilinde Ömer Seyfettin külliyatını okumaya devam ediyorum. İyi geceler dilerim.
"Doğru söylemiyordu. Sözünü etmişti ya, ev mev aramamıştı. İçinden gelmiyordu aramak. Daracık çatı katında onu bırakmayan bir şey vardı sanki! Reyhan’la bölüştüğü mutlulukların o dağınık odaya sinmiş anıları mıydı? Olabilirdi, niye olmasındı!.. Devrimcilik savıyla diretmişti Reyhan’a! " Vedat Türkali - Yalancı Tanıklar Kahvesi. (Güvenilir bir yerden hiç değilse bir örnek olsun dedim) Tekrar iyi akşamlar.
Güzel bir örnek, teşekkür ederim.
Bende niye tüylerim diken diken oldu diyordum ki, burada yine yüksek gerilim olmuş Bu kadar basit şeyler için kalp kırmaya gerek yok. Ya sabırla anlatırsınız ya da sabırlı değilseniz cevap vermekten kaçınırsınız bu kadar basit ama şuncacık şeyden de tartışma çıkmasın gözünüzü seveyim.
-di eki di’li geçmiş zaman değil mi? Bende rastlıyorum buna kitaplarda ama gündelik yaşamda hiç kullanmasam bile garipsemedim. Bence kullanımında bir sakınca yok ama TDK’da belki doğru kullanımı vardır, bilemiyorum.
TDK’de görülen geçmiş zaman çekimlerinde böyle bir kullanım göremedim. Bir makale buldum şimdi Türk boylarına göre çekimleri irdelemiş ama yine böyle bir şeye rastlamadım. Muhtemelen bunun sebebi şahıs çekimleri üstünden gitmesi.
Ben de bakınayım bir şey bulursam etiketlerimdi
Aslında rıhtımda bir Türkçe öğretmeni olsa işimiz kolaylaşırdı biraz
Ben yazdıklarının tamamına katılıyorum. Böyle bir kullanım doğru değil. Bir veya iki yazar kullandı diye doğru kullanım olmuyor.
Yukarıda örnek verilen cümlenin doğrusu da şöyle olmalı: “Madem her şeyden midesi bulanıyor, o zaman doktor olmasın.”
Doktor olmasın yerine doktor olmasındı daha anlamlı demeyeyim ama cümlenin gelişine göre kullanımı doğru olduğu yerler var. Şöyle ki doktor olmasın diyince zaten doktor değil ve olmasın anlamı çıkıyor. Doktor olmasındı da ise doktor olmuş ama olmasaymış anlamı var. Cümleye göre dı eki anlamı değiştiriyor yani. Bize Türkçe öğretmeni şart anca öyle en doğrusunu tespit ederiz.
E o zaman doğrusunu sen yazmışsın zaten. Olmasındı yanlış bir kullanım.
Yani henüz doktor değilse “olmasın”.
Doktorsa “olmasaymış” veya “olmasaydı”.
Yazar kullanımları TDK sitesinde de örneklerde kullanılır ama yine de dediğin bilemiyorum gibi kullanıldı diye doğru yapmaz, katılıyorum. Şairler de birçok kelimeyle oynarlar ama günümüzde bu tarz kelimelerin kullanımı doğru kabul edilmiyor. Belki eski Türk devletlerinde kullanılan dilden geliyordur fakat sık kullanılmadığı için yadırganıyordur.
@MelihAntepli bir hocam var, kendisine yazdım ama sosyal medya hesaplarına bakar mı bilemiyorum.
Doktor olmasındı - ‘‘O zaman doktor olmasındı’’ da dilek var ama ‘‘lütfen olmasındı’’ gibi Tam açıklayamıyorum o yüzden Türkçe öğretmeni şart zaten. O daha iyi anlatır bize.
@Agape bende yarın bir iki öğretmen arkadaşa yazacağım bakalım.
Öğretmen değilim ama benim Türkçem de gayet iyidir . Olmasındı, @Agape’nin dediği gibi “sosyal medya dilinde” elbette kullanılıyor ancak bu onu doğru yapmıyor.
Doğru değil ama yanlışta değil Yarın 1-2 öğretmen arkadaşa yazacağım bakalım cevap gelince burada da paylaşırım. En azından iyi kötü fikir edinmiş oluruz.
Bunun gibi yanlış . (-da ayrı).
Tamam, sen yine sor tabii ki . Ama yanlış be dostum