Tamam aralarda hatalarım oluyor
Bana yerine göre yani cümlenin şekline göre kullanımı doğru gibi geliyor ama kesin bir şey diyemem. Dediğim gibi 1-2 kişiye soracağım cevap geldiği zaman burada paylaşırım zaten
Tamam aralarda hatalarım oluyor
Bana yerine göre yani cümlenin şekline göre kullanımı doğru gibi geliyor ama kesin bir şey diyemem. Dediğim gibi 1-2 kişiye soracağım cevap geldiği zaman burada paylaşırım zaten
Son zamanlarda yerli yersiz kullanılıyor. Günlük konuşmadaki kullanımı biraz zevzeklik içeriyor gibi geliyor. Sosyal medya da buna çanak tutuyor. Türkçem mükemmeldir diyemem, elbette bilmediğim birçok şey vardır. Kendi açımdan faydalı buluyorum. Öğrenmek ve sorgulamak güzeldir. Şahsen Türkçede yer etmiş bir kullanım olduğunu sanmıyorum ama bu benim dememle de olacak iş değil sonuçta. Birkaç hocaya sormakta zarar yok. Aydınlanırız.
Merak edip 1000kitap’ta “olmasındı” diye aratıp alıntılara baktığımda yerli ve yabancı (çeviri) kitaplardan birçok örnekle karşılaştım. Sadece bu kelimeyi iceren alıntılar toplam 73 sayfa. Bilindik pek çok yazar ve çevirmenin kullandığını görüyorum. İncelemek isteyen bakabilir diye buraya da yazmak istedim.
Evet, elbette hiçbirimizin Türkçesi mükemmel değil. Soralım bakalım.
“O iş öyle olmasındı” Bu “olmasındı” kelimesi yerine ne kullanabiliriz? Şimdi aklıma geldi mesela bu örnek.
Haydar Ediskun, Türk Dilbilgisi isimli eserinde emir kipi başlığı altında özetle
şu bilgileri vermektedir: “Gel, gelsin, gelin, geliniz, gelsinler… Bundan başka, bugün,
günlük konuşmalarda rastlanan bilsindi, gelsindi, okuyundu, deyindi, gidindi biçiminde
hitap görevli ve gereklik anlamı sezdiren bir emir daha bulunmaktadır. Bunun yapısı iki
biçimde düşünülebilir: 1. Türkçede şimdi anlamına gelen bir imdi (emdi) kelimesi
vardır. m’nin n’ye dönmesi ve ünlüler uyumuna uymasıyla, -(y)indi, -(y)ındı, -(y)ündü, -
(y)undu kelimelerinin emir kipinin II. tekil kişisine ulandığı, bu emrin, bu bileşimden
oluştuğu düşünülebilir: Gelindi, okundu, vurundu, tutundu, göründü, ağlayındı… gibi. 2.
Haydi! (=hadi) anlamına gelen di! ile emir kipinin II. ve III. kişilerinin bileşiminden
oluştuğu da benimsenebilir: Gelin di!, okuyun du!, desin di!.. gibi. Abdullah bin
Sebâ’nın gizli fikirlerini halk ne bilsindi? Bu üstünlüğü ortadan kaldırmak, neden
mümkün olmasındı?” (Ediskun, 2005: 187).
Türkçede pekiştirme edatları diye bir tez çalışmasında geçen bölüm. Zaman kipi olarak baktığımız için kafa karışıyor.
Kaynakça: Türkçede pekiştirme edatları
Tamam işte bugün günlük konuşmalarda diyor. Normalde olmayan bir kullanım.
Pek yaygın günlük yaşamda kullanmasak bile kullanımı yanlış sayılmaz o zaman.
Tam olarak şu şekilde.
@MelihAntepli eskimiş bir kullanım ama -dili geçmiş zaman olarak değil de pekiştirme olarak geçiyormuş. Daha önce de dediğim gibi şairler sıklıkla bu tarz kullanımlar yapar. Yazarlar da yapabilir haliyle. Aslında burada doğru yanlış yerine günümüz Türkçesindeki yeri ve kullanımına bakmak lazım sanırım.
İkinci paragrafın konumuzla ilgisi yok. Bakındı, gelindi gibi kullanımlar zaten biliniyor ve kullanılıyor. Buna itiraz yok. Ancak gelsindi, yapsındı şeklindeki kullanımlar için “bugün günlük konuşmalarda” denmiş. Yani Türkçede eskiden beri vardır demiyor. Özellikle bugün günlük konuşmalarda rastlanan demiş.
Zaten halk dilindeki kullanım dışında bir örnek çıkmıyor. Araştırırken vasıta hali diye bir şey de okudum.
E tamam işte, bizler de öyle dedik.
Bence yine kısır döngüye gireceğiz. Ben bence bu doğru diyeceğim @Blackheart yanlış diyecek. En iyisi bir bilene danışmak der ve yatarım
Bu konu çevirilerdeki eski Türkçe kelimelere kadar gidebilir. Kimisi sevmiyor, kimisi seviyor. Oradan Hobbit çevisindeki Trollerin Usman Aga gibi konuşmasına dek gider. Sonuçta kendim adına faydalı bulduğum bir araştırma oldu.
Dil yapısı gereği değişime ve gelişime, değişikliklere uğrar o yüzden yadırgayamıyorum.
Yeni şeyler öğreniyoruz o bakımdan zevkli de aslında.
Trollerin konuşma ağzını bir şekilde dilimize çevirmesi gerekiyor ve yapabileceği en iyi şeyi yapıyor bence şive ekleyerek. Krndi adına eğlenceli ve güzel buluyorum bir de normal çevirse olmayacak, mecbur bir şey yapması gerekiyor. Çevirmenlik de zor iş onu da anladım bu vesile ile
Hobbit için eleştiri yapmak istenilirse yapılabilir ama gereksiz. Bozuk bir dil gerekiyor ve biraz da eskimiş olması lazım. Bu açıdan pek de mantıksız değil. Çevirmen orada bir şey seçmek zorunda ve olabilecek olanlardan birisini seçmiş.
@MelihAntepli sorgulamanın amacı öğrenmenin önünü açmak zaten. Yoksa kendi içimde de rahatlıkla geçebilirdim veya hiç konusunu bile açmayabilirdim. Sonuçta okuyup geçiyorum. Son zamanlarda sıkça duyduğum için ayrı bir dikkatimi çekti ve çeviri bir metinde böyle bir kullanım olması da konuyu buraya taşımama vesile oldu. Amacım etkileşimli bir münazara idi. Bugün de bir şeyler öğrendim.
Ben onu da beğenmemiştim . Ki Hobbit serisini izlemeyi severim.
Biraz komik duruyor kabul ama troller de zaten bana göre komik yaratıklar. Saf salak olmaları konuşmadaki bozukluğu karşılıyor bana göre. Karadeniz şivesi de olabilirdi. Benim büyük halalar gibi “breh breh breh” diye gülebilirlerdi.