Orta Dünya vs Zaman Çarkı

Ekşide de buna benzer başlıkta yorumlarını okuduğum ve forumda da inanılmaz şekilde merak ettiğim karşılaştırma. Açıkçası Orta Dünya babında sadece Yüzüklerin Efendisi okudum ama Youtube’ta malum abimiz sayesinde içini dışını öğrendim; Zaman Çarkı serisine de daha başlamadım ama dostlarım sağ olsun yemediğim spoiler yok. Buradaki ‘‘Vs’’ sözcüğünü lütfen kavga gürültü olarak algılamayın, yani eksikleri ve artılarını tartın. Sizce biri diğerinden neden daha iyi olabilir? Hangisinin hangi özellikleri diğerine daha ağır basıyor? Mümkün olduğunca okumayanlar için spoiler vermeden genel bir değerlendirme yaparsanız sevinirim. Yüzüklerin Efendisi’yle karşılaştırabilirdim ama direkt olarak Orta Dünya’yı karşılaştırmanın daha adil olacağını düşündüm. Üç kitaplık seriyle Zaman Çarkı’nı karşılaştırmak adil olmazdı.

2 Beğeni

Tolkien evreni daha geniş gibi ama yazılan kitapların az olmasından kaynaklı, yeterince doldurulamamış. Zaman Çarkı Evreni de çok geniş ve yazar bunu ömrünün yettiği sürece doldurmuş. Bu kısımda puanım Zaman Çarkı’na.

Tolkien hikayeciliği bana göre daha iyi. Ana karakterler birbirinden rol çalmıyor, bölümler gereksiz yere uzatılmıyor. Zaman çarkında ise muhtemelen yazar “her tür okuyucuya hitap etmeliyim” kaygısıyla hikayede çok önemli yer tutmayan karakterlerin bölümlerini bile uzatmış da uzatmış. Hal böyleylen Zaman Çarkında aklıma sık sık “Sahi kitabın başında Rand diye bir çocuk vardı, ne oldu acaba ona?” sorusu geldi.(abartılmıştır). Burada puanım Tolkien evrenine.

Tolkien’in karakter yaratımını çok sevmeme rağmen, hikayenin içinde ikinci planda kaldıklarını hissederim. Zaman Çarkında ise hikaye doğrudan karakterler üzerinden aktığı için daha tutarlı, daha gerçekçi geliyor bana. Bu konuda puanım Zaman Çarkı’na.

Tolkien evreninde karakterlerin gelişim çoğunlukla tamamlandığı için bu konuda söyleyecek pek bir şeyim yok. Zaman Çarkı ise hikayenin ilerlemesinde kilit role sahip bir çok karaktere sahip ve bir kaç istisna dışında bu karakterler hikayeye öyle uygun, öyle gerçekçi bir şekilde olgunlaşıyorlar ki serinin sonlarına doğru kendinizi sevmediğiniz karakter bile bağlanmış halde buluyorsunuz. Örn. Egwene Sadece Tolkien evreni karşılaştırmasıda değil okuduğum bir çok kitap içerisinde Zaman Çarkı’nın karakter gelişimini ilk sıraya koyarım.

6 Beğeni

Edebi dil olarak hangisi sana daha yakın?

1 Beğeni

Tolkien’in hikayeleri aslında bana her zaman tarihi bir yazı veya destan gibi gelir. Yazar, aslında bir hikayeden çok bir evren yaratmaya uğraşmış. İlk hikayelerinin aslında en ünlü kitapları olan hobbit ve yüzüklerin efendisi ile alakası yokmuş. Hatta hobbit basıldıktan ve ünlü olduktan sonra editörler ondan hikayenin devamını yazmasını istiyorlar ama o Silmarillion’u bastırmak istiyor.( bilmeyenler için o kitapta da ilk çağları ve ardanın yaratılışını anlatıyor.) Zaten dilde ve dünya oluşturmada çok yetenekli ve eğitimli olduğu için bu yöne yönelmesi bence tesadüf değil. Onun dünya oluşturmada daha iyi olduğunu düşünüyorum. Öte yandan zaman çarkı karakter yaratmada ve olayları o karakterler üzerinden iletmekte daha iyi, her ne kadar kendi zamanında eşsiz olsa da kabul etmek lazım günümüz fantastik romanlarına göre Tolkien’in dilinin biraz sade kaldığını söylemek yalan olmaz. Hangisi daha iyi bilemem ama eminim Robert Jordan’ın kendisi bile Tolkien’i okumuş ve ondan ilham almıştır.

2 Beğeni

Zaman çarkının sadece ilk kitabını okudum diğerlerini birkaç gün içinde okumaya başlayacağım. Orta dünyanın çoğu kitabını okudum. Şu anlık karakter bakımından ve sürükleyicilik bakımından zaman çarkını, evren bakımından orta dünya diyorum ama içimden bir ses zaman çarkı serisinin hepsini bitirince daha memnun olacağımı söylüyor çünkü ilk kitaptan aldığım zevk yüzük kardeşliği kitabından aldığım zevkten çok daha fazla.

2 Beğeni

Karakter gelişimi bakımından Zaman Çarkı (hatta öyle ilmek ilmek işleniyor ki muazzam değişimleri hissetmiyorsunuz bile. Kitap atlayıp okuduğunuz zaman aradaki fark yüzünüze çarpıyor.)

Evren genişliği bakımından Orta Dünya. Üstüne çıkabilecek olan var mı bilemem.

Zaman Çarkı’nı şu sıralar okuduğum için bana olan etkisi daha büyük olabilir. Örneğin 9.kitabin sonunda yaşanan büyük bir gelişme var ve kitap o noktada bitiyor. 10.kitap apayrı yerden başlıyor ve siz hikayenin orada bittiğini ve başka yerlere gidildiğini sanıyorsunuz fakat 300’lü sayfalara geldiğinizde bu kez farklı karakterler o olayın etkilerini eş zamanlı olarak yaşıyor. Yani 9.kitabın sonuyla 10.kitabın ortaları, eş zamanlı olarak aynı olaya tanıklık ediyor.

Evet çok yükseldim. :joy:

5 Beğeni

İkisi de edebi dil konusunda ilk beşe girecek kitaplar olmalarına rağmen bana edebi dilleri hitap etmiyor. Ben Kralkatili Güncesi, Gediksavaşları gibi sürekli bir akıcılığı olan türde kitapları seviyorum. Tolkien’in destansı anlatımı, Jordan’ın ayrıntılı betimlemeleri pek ilgimi çekmiyor.

1 Beğeni

Çeviri roman okumakta çok zorlanıyorum. Keşke üniversitede okuyup bitirseydim bu seriyi.

Öncelikle bu karşılaştırmanın içine Martin’i de eklemek gerek diye düşünüyorum. Büyük 3’lü benim için hiçbir zaman değişmez.

Not: Az sonra yazacaklarım benim düşüncelerimdir, tartışma çıkarmak için yazmıyorum. Şimdilik yüzeysel yazıyorum, gerek olursa uzun uzun da yazarım.

Edebi dil: Tolkien > Martin > Jordan

Evrenin Genişliği: Tolkien > Martin > Jordan

Irk Yaratımı: Tolkien > Jordan > Martin

Kültürler: Jordan > Tolkien > Martin

Kurgu Gücü: Martin > Tolkien > Jordan

Karakterler: Martin > Tolkien > Jordan

Anlatım Teknikleri: Martin > Tolkien > Jordan

Öykülerdeki Gizem: Martin > Tolkien > Jordan

Karakter Genişliği: Tolkien > Jordan > Martin

Evren Haritası: Martin > Tolkien > Jordan

Bilinemezcilik: Martin > Tolkien > Jordan

Anlatımdaki Sertlik (Ölümler) Martin > Jordan > Tolkien

…gibi gibi.

6 Beğeni

Zaman Çarkı evreni, Martin’in evreninden daha geniş değil mi? Şaşırtıcı oldu.

1 Beğeni

Tolkien ve Jordan’ın evrenlerinin sınırları belli, haritalar tamdır ama Martin’in evrenindeki olayların %80’i Westeros kıtasında geçmesine rağmen daha hakkında çok az şey bildiğimiz kıtalar mevcut. Essos kıtasının %'10’una bile hakim değiliz bir de buna ek olarak Sothoryos ve Utlhos kıtaları var ki neredeyse sadece adlarını biliyoruz. Son olarak denizlere yayılmış bir sürü gizemli ada mevcut, tarihleri hakkında hiçbir şey bilmediğimiz.

Bu Martin’in dehşet zeki bir adam olduğuna en iyi örneklerden biri. Olur da uzun yıllar yaşarsa diğer kıtalar hakkında kim bilir neler öğreneceğiz. Malzemesini hemen bitirmeyip sonraya saklaması başarılı bir hamle.

2 Beğeni

Adamın dehşet zeki olduğu doğru ama keşke malzemesini saklamak yerine başyapıtını hızlıca bitirseymiş. Muhtemelen öteki kıtalar hakkında bir hikaye yetiştiremeyecek. Tolkien gibi geride kalan yazılarının toplanacağını düşünüyorum.

4 Beğeni

Martin, Jordan gibi “düz” bir öykü anlatmadığı için, izin verilse dahi öldükten sonra hikâyesinin mantık sınırları içinde bitirilmesi imkânsız. Bu katmanlı kurguyu yapabilecek yazar yazısı çok olsaydı zaten sürekli Martin’in başarısını anmamıza gerek kalmazdı. Tolkien’inki gibi kendisine %100 sadık kalacak bir mirasçısı da yok. 3-5 kişiye serinin sonunu söylemiştir onlarda da seriyi bitirebilecek vasıf yok. “X öldü, Y kral oldu, Z düşmanı yok edildi bla bla ve mutlu son” şeklinde bitebilecek bir eser değil çünkü.

Evet keşke biraz daha hızlı yazabildeydi ve seriyi bitirebilseydi. Seri yarım şekildeyken birçok kişinin ciddiye almadığı da bir gerçek.

3 Beğeni

Tolkien, Jordan ve Martin; bunların üçünün de ortak noktası türün çıtasını, aldıkları noktadan yukarı taşımış olmaları bence. Üçü de bu yönüyle yerleri kolay kolay doldurulamayacak isimler. Onlar adına iyi, okurlar adına talihsiz bir durum.

5 Beğeni

Sende benim gibi düşünüyorsun. Bende çoğu konuda Martin’i daha üstün görüyorum. Asoiaf sevgim hiç bitmeyecek be

1 Beğeni

Tamam Martin iyi yazar da fantastiklik ve hikaye bütünlüğü konusunda değil. Bir yazar olarak iyi ama, bir fantastik yazarı olaran incelendiğinde Martin (fantezi konusunda) apaçık bir şekilde zayıf kalıyor. Bununla birlikte kitaplarında küçük parçalara odaklanıp hikayeyi bu parçalar üzerinde yürütmesi okuyucuya kesinlikle büyük bir edebi zevk vermesine rağmen hikayenin geleceğine dair okuyucuya bir şey vaadetmiyor.

Grr Martin’in kitaplarını çok severim ve kurgu türünün tepelerine yerleştirim ancak Martin’i bir fantastik yazarı olarak görmem.

1 Beğeni

Evrende yüzlerce fantastik öğe var.Bende dahil çok büyük bir çoğunluk fantastik bir seri olarak görüyor… Tabi bu da senin fikrin. Herkesin fantastik bir eserden beklediği fantastik öğe oranı farklı

Evreninde ejderha vb. hayal ürünü şeyler bulunmasa ve sadece hayali bir evren yaratmakla kalmış olsaydı bile kitap epik fantastik olarak geçerdi. Kitaba fantastik kurgu, politik kurgu, tarihi kurgu, yani ne dersek diyelim, kitabın türünü nereye çekersek çekelim, (bence) gittiği her türün demirbaşı oluyor. Martin fantastik kurgunun ışıldayan bir yıldızı (bence). Türünde rakiplerinden sıyrıldığını düşünüyorum. Hikayesi orijinal, karakterleri özenle yazılmış ve seri koca bir zekanın ürünü.

2 Beğeni

@ulu.taborlin.kvothe @driveinthenails

Martin’i fantastik yazarı olarak görmememin sebebi hikayeyi fantastik zemine oturtmaması. Karakterler kendi planlarını yapıyorlar, kazanıyorlar, kaybediyorlar, kaçıyorlar, yükselmek istiyorlar. Ancak bu sırada fantastik hep arka planda kalıyor. İşte Jon Snow çıkıp ben Kral Topraklarını fethetmek istiyorum bu yüzden Akgezenlerin başına geçmeliyim demiyor, Daenerys’in ejderhaları var ama aralarındaki ilişki asla Eragon’daki kadar fantastik olamıyor, Stannis’in Melisandre’si var ama ona “Çık da şu savaş alanını ateşe boğ” diyemiyor.

Özetle Martin kitaplarında fantastik ögelerin öne çıkıp hikayesinden rol çalmasını istemiyor. Kitaplarının fantastik bir kitap olduğu için değil “ASOİAF” olduğu için okunmasını istiyor. Bu yüzden de hikayesini Tolkien gibi Jordan gibi, Sanderson gibi fantastik bir temelin üzerine kurmak yerine, fantastiği yeterince tat katacak ama baymayacak bir sos olarak kullanıyor.

2 Beğeni

Evet Martin fantastiği fazla abartmak istemiyor.Olayları büyüyle ya da fantastik şeylerle çözmek yerine çok çok daha güzel şekilde olayları çözüyor.Ben hala fantastik bir eser olarak görüyorum asoiafı. Tolkien ve Jordan kadar eserlerine fantastiği bastıkça basan bir yazar değil evet ama bence net bir şekilde fantastik bir yazar.

1 Beğeni