6:45’in benim açımdan (Unutulmuş Diyarlar ve Ejderha Mızrağı) karşılaştığım ceviri hatası 2-3tür kitap başına. Orjinalinle karşılaştırmalı okumadım ama burda ne anlattı şimdi dediğim yerler sınırlıdır. Şu anda seri kitap basımı bazında Delidolu hariç hiç bir yayın evinin yapmadığını yaptılar zamanında. 300-400 sayfa kitap için 1 sene bekliyoruz şu an.
2 Beğeni
İsterseniz son basım tarihlerine bakın, sürekli baskı yapıyorlar. İlk kez 6.45 savunan biri görüyorum. Hatalarını düzeltmiyorlar, üstüne telifi de hala ellerinde tutuyorlar. Öncü olmalarının bir önemi yok, 6.45 olmasa basılmayacak diye bir şey yok. .
1 Beğeni
Evet haklısınız 98 Sarmal baskısıymış. Hatta 2003 yılında Altın yayınevi Matrix Avcısı diye tekrar basmış.
1 Beğeni
Google çeviriyle çevirilip yayınlansa bile yeterli mi bu durumda? Yazarın daha doğrusu eserin “dilimizde” yayınlanması “translate” ile çevrilmesi değil o eserin dilimizde tekrar oluşturulması ile oluyor. Dilimizde şuan “Neuromancer” yok bana göre mesela.
Evet fikir güzel, bilimkurgu basalım, Türkiye’de olmayanları basalım vesair. Ama sonrası çöplük. Sade güzel olan fikir. Geri kalan her aşamada kötüler.
Zamanında çeviri eleştirisi yapan kullanıcılara “sen git anadilden oku o zaman oç” diyecek kadar da saygısızlar.
4 Beğeni
Herkes aynı fikirde olmak zorunda değil. Kaldı ki, 6:45’in her şeyini savunmuyorum. Fanatiklikle , insanın kendine göre doğru bulduklarını söylemesi arasında ciddi farklılıklar var. Pek çok alanda eserleri ilk yayınlayan yayınevi onlar oldu, bunu söylemenin yanlış olduğunu düşünmüyorum.
1 Beğeni
Oyunlarda kullanılan türkçe yamada son 1 senedir yapay zekala makine çeviri populer olmaya başladı. Çeviriyor sonra çeviren kontrol ediyor yanlışlarını. 5-10 seneye kitaplarada gelirse şaşırmam bu durum. Baldurs Gate 3’ü alıp o çeviri ile deneyesim var.
3 Beğeni
İlk yazdığım mesajda da çevirilerinin çok kötü olduğunu belirtmiştim. Yayıncıların yaptığı terbiyesizliği de tasvip etmiyorum. Ama bir çok eserin de basılmadan günümüze kadar beklemesi ne kadar mantıklı ve adil?
Çeviri sorunuza gelecek olursak, o kadar eksik , makaslanan, kötü çeviri gördüm ki, bazen kötünün nispeten iyisi iyidir.
1 Beğeni
Burada kaçırdığınız şöyle bir nokta var: Eserin kötü bir şekilde basılması sonradan iyi bir çeviriyle basılmasına önayak olmuyor. Daha ziyade daha uzun yıllar boyunca o kötü çeviriyle ortada olmasına sebep oluyor. Yani bugün ve on yıl boyunca kötü bir çeviri mi okumak istersiniz, yoksa iki yıl bekleyip sonrasında çok daha okunaklı bir çeviri mi? Durum buna geliyor. Tercih sizin. Yediye çeyrek kala çevirilerini ben çeviri olarak bile görmüyorum ama yeterli gören de olabilir. Herkesin kendi fikridir.
Burada biraz alakasız olabilir ama aklıma gelen bir şeyi paylaşmak istedim: Gelecekte kitap satışlarını günümüzde olduğundan daha da fazla algoritmalara bağladığımız bir zaman gelecek. Bu ne demek? Günümüzde ABD’de bir yazar ilk kitabını çıkardığı zaman belirli bir sürede belirli bir hedefi tutturması beklenir. Herhangi bir sebep yüzünden (kapak, edisyon, pazarlama, vs.) bu hedef tutturulamazsa yüklü kitap siparişi veren amazon, barnes and noble, vs. gibi kitapçılar bu yazarın ikinci kitabından yüklü sipariş bir daha çekmezler. Çünkü algoritmaları bu kitapçılara şunu der: “Bu yazar deponda bekliyor, yer kaplıyor, onu bırak başkasına geç.” Çok daha düşük siparişler, çok daha düşük baskılar, çok daha büyük maliyetler demektir. Bu da yeni yazarların kariyerleri için hiç de iç açıcı olmuyor.
Bu tarz algoritmalar bu katılıkta günümüzde ülkemizde kullanılmıyor ama gelecekte yavaş yavaş buna geçeceğimizin de işaretleri var. Kötü çevirilerle satmamış bir yazar, şaheser bile olsa, gelecekte başka bir yayınevinde basılamayabilir. Tabii bu algoritma canavarı yeni yazarlar için daha kıyıcı bir gelecek senaryosu.
Algoritma demişken: Tellekt yayınlarından çıkan Matematiksel İmha Silahları’nı da tavsiye ederim, ilginizi çekerse:
8 Beğeni
PKD ve Alfred Bester kitapları da ta 70’lerden 80’lerden beri basılıyor. Demolition Man (Yıkıma Giden Adam) gibi kitapların 80 baskıları mevcut. 6.45 bunların teliflerini gasp edip b.k etmekten başka hiçbişey yapmadı.
Cesur mesur değiller yani. Yemek yedği kaba pisleyecek basiretteki tipler. Telif haklarını bırakınca işini doğru dürüst yapan yayınevleri düzgün çevirilerle arka arkaya basıyor kitapları PKD örneğinde gördüğümüz gibi.
Bundan 20 sene önce defolup gitselerdi şimdi Willam Gibson’ın, PKD’nin, Neal Stephenson’ın kitaplarını çok daha düzgün çevirilerle okumuş rafa kaldırmıştık.
8 Beğeni
Dediğiniz mantıklı ama daha çok kastetmek istediğim, bir yazarının eserinin yayınlanması daha sonra aynı yazarın ya da benzer türdeşlerinin basılmasına önayak oluyor. Birileri Asimov’un okunduğunu görünce, bir başkası Arthur C. Clarke eserlerini yayınlıyor, çünkü ortada bir B.K. okuyucu kitlesi ve buna bağlı olarak talep görüyor.
1 Beğeni
Sprawl serisini net daha iyi çevirir o programlar. Oyunlarda yaptıkları işleri ara ara inceliyorum, gerçekten çok yakında bu iş yapay zekaya kalacak. Çok uzak bir gelecek de değil bence.
3 Beğeni
Özellikle sahaflardan kitapları özenle biriktiriyorsunuz, yakından ve merakla sizi izliyorum. Merakımdan soruyorum, Kaplan Kaplan’ın daha önceki bir baskısı var mı?
2 Beğeni
Baldur’s Gate 3 için yapılan çeviriyi gördüm, hiç ingilizce bilmeyen için fena değildi. Makine çevirisinden daha iyi.
4 Beğeni
Ah Baldurs Gate, ah Minsc…
3 Beğeni
Ben hiç ingilizce bilmemek değilde hikayeyi tam düzgün anlamak için kullanmayı düşünüyorum. O konuda yeterli mi?
2 Beğeni
God Of War çevirisi bu sistemle mi yapılmıştı? Ben harika hatırlıyorum metinlerini. Oyunu çok sevdiğimden mi bilemedim şimdi.
@Leingrad ben en çok Ender’s Game ve Neuromancer’a üzülüyorum. İkisinin de telifi düşmesi gerek bu sene ama bu adamlar bırakmazlar gibi yine.
1 Beğeni
Kaplan Kaplan’ın 6.45’den önce yapılmış bir çevirisi benim bildiğim kadarıyla yok. 6.45 almasaydı zaten Metis yada Sarmal alırdı. Çok daha iyi olurdu.
@Ozgur Ben de Neuromancer’ı 6.45 bıraktı diye biliyordum ama geçenlerde yeni baskısını yapmışlar. Belki (inşllah) son baskısını yapmıştır.
2 Beğeni
Sony’nin yapay zekaya çeviri emanet edeceğini düşünmüyorum. God of War gibi bir oyun için çok saçma olurdu.
2 Beğeni
İlk yapıldığı zaman ekran görüntülerine baktım cümleler Google çevirisine göre daha derli topluydu. Terimleri ve göze çarpan saçma çevirileri düzenliyorlar galiba şimdi. Düzeltmeleri güzel yapabilirlerse çevirinin son haliyle bence hikaye anlaşılır düzeyde olur.
@Ozgur onu bilmiyorum, oyunu oynamadığım için gözümden kaçmış olabilir.
@Leingrad Neuromancer için ben de 6.45 den kurtuldu diye hatırlıyorum, öyle değilse üzüldüm.
3 Beğeni