Bldiğim kadarıyla, Sarmal çok az P.K.D. yayınladı, Metis ise 4 ya da 5 kitabını yayınladı. Onlar da Bülent Somay sayesinde yayınlandı. Metis daha çok Novella tarzı B.K. eserlerini yayınlamayı tercih ediyordu, belki Kaplan Kaplan’ı yayınlarlardı? Kim bilir…
Aynı şeyi İthaki de yapıyor, Arthur C. Clarke, Silverberg gibi yazarların haklarının üstüne çöktü kitapları basmıyor da, başka yayınevleri de alamıyor. 20 senedir kitaplar öyle yatıyor, çevirileri yapılmış kitaplar bunlar bir de ona rağmen basmıyor İthaki, basmayacaksan bırak yani haklarını.
Yorumlarınıza neden hep abartılı rakamlar katıyorsunuz?
Bu yazarlar için sırada olan yayınevleri olduğunu düşünmüyorum. Birkaç senedir bilim kurgunun popülerliği biraz arttı da bazı yayınevleri atılım yapmaya başladılar. Yine de çoğu yazarın 2. baskıya geçmesi 2-3 yılı alıyor. Mesela geçen Triffidlerin Günü kitabını aldım. Delidolu gayet güzel iş çıkarmış. Çevirmeni Niran Elçi ve hem iyi bir kapağa sahip hem de ciltli baskı. Sonuç: ilk baskı olan 2000 adet 2016 yılından beri bitmemiş. İyi bir iş çıkarmasına rağmen Alfa’nın bastığı PKD’lerden kaç tanesi 2. baskıyı gördü? Ya Sel’in bastığı Ballard’lar? Daha bir sürü örneği vardır. O nedenle Clarke yine neyse ama Silverberg için sırada bekleyen yayınevi olduğunu düşünmüyorum.
Clarke’ın ve Silverberg’in kitapları eklenecektir BKK’ya, Clarke’ın iki kitabı var ama Silverberg bence de biraz geç kaldı.
Siz bana abartı diyorsunuz da ben de size bilgisiz diyorum, 2001 bir uzay destanı ilk kez 1998 yılında basıldı, sonra siyah kapak ile 2001 yılında, devamında bilimkurgu klasiklerine dahil ettiler…Ee devamı nerede? Hazır ellerinde devamının da çevirisi varken niye çevirmiyorlar? Rama serisi de aynı şekilde?
Cennetin Çeşmeleri… 2000 yılında basıldı hakları hala İthaki de niye hazır ellerinde çeviri varken (ki çevirisi de fena değil) 20 yıldır tekrar baskı yapmıyorlar?
İçeriden Ölmek, Silverberg, 2010’da basıldı sadece tek baskı yaptı. Hazır ellerinde çeviri var niye tekrar basmıyorlar, ha basmayacak niye haklarını bırakmıyor?
Uzaya haçlı seferi, 1999 yılı basımı, tek baskı yaptı. Poul Anderson’un hakları hala İthaki’de ve bırakmıyor ve kitapları basmıyor da.
Uzay Tazısının Yolculuğu, Van Vogt, 2002 basımı, muhteşem bir kitaptır, tek baskı yaptı ve tekrar basmadı ama hakları hala İthaki’de ve haklarını bırakmıyor.
Tetik 1 ve 2,1999 basımı, Arthur C Clarke da aynı şekilde
Şehir ve Yıldızlar, 1999 basımı, Clarke ve aynı akıbete uğradı.
Bunlar sadece 2000 yılı başlarında aldığım benim kütüphanemde olan kitaplar, eminim 2010’da da çok satan ama hala haklarını elinde tuttuğu bir sürü kitap vardı.
Buna kanıt gösterir misiniz? Cidden merak ediyorum. Haklarını ellerinde bulundurmak diye bir şey yok. Dünya para yapıyor telifleri bu kitapların, sırf başkası almasın diye bekletilecek bir durum yok. Para kazanamadığı kitabı elinde tutmaz hiçbir firma, günün sonunda bu firmalar karlılık için çalışıyorlar.
Ajanslara aynı şeyi söylediniz geçenlerde, aynı şeyi söylüyorum ajans kullanmadan da telif alınabilir. Çok zor değil. Ki çoğu kitabevi aracı kullanmıyor, kendi telif bölümleri var.
Kanıt için ajansına yazın Clarke kitabını basmak istiyorum diye, ajans size İthaki tarafından opsiyonlu yanıtı verecektir.
İlk gönderinizde genelleme yaparak Clarke’ın ve Silverberg’ün 20 yıldır basılmadığını söylediğiniz için bunun abartı olduğunu söyledim. Çocukluğun Sonu 2017 yılında, 2001 Uzay Destanı 2018 yılında basılmış. Bunların yeni baskıları da 2019’da yapılmış. Silverberg’ün Cam Kule’si 2014 yılında basılmış. Muhtemelen 3-4 yılda anca baskısı bitmiştir. İçeriden Ölmek 2011 yılında basılmış aynı şekilde en az 4 sene diyorum baskısının bitmesine. Hal böyleyken sürekli Silverberg basmazlar, hiçbir yayınevi de biz basarız diye sırada beklemiyordur eminim.
Dediğiniz kitapların hepsi Bilim Kurgu Klasikleri serisine girecektir. Girdiği zaman da baskıları daha sık olacaktır. Aslında bu serinin bir amacı da sağ solda unutulmuş kitapların baskılarının devamlılığını sağlamak. Son zamanlar da Kent kitabını eklemişlerdi mesela.
Bir de bir yayınevinin sırf başka yayınevi basmasın diye bir yazarın telifini elinde bulundurduğunu düşünmüyorum. Kitap basılmıyorsa büyük ihtimal satışının şu anda bu kitabı yayınlamanın maliyetini karşılamayacağını düşündükleri içindir. Şimdi isteseler büyük yayınevleri William Gibson’ın telifini 6 45’ten alamayacaklar yani.
Neyse daha fazla uzatmak istemiyorum ama bana cevap verecekseniz eğer lütfen üslubunuza biraz daha dikkat edin. Bu kadar fevri olmanın gereği yok. Düzgün bir şekilde karşılıklı olarak tartışabiliriz diye düşünüyorum. Birinin verdiğe örneğe abartı demek ile birine bilgisiz demek aynı şeyler değil.
Türk ajansından mı bahsediyorsunuz? Yurt dışında opsiyonlu diye bir olay yok çünkü.
Opsiyonlu dedikleri farklı. Belki İthaki alır diye boşta tutuyorlar. İyi bir yayınevi istese opsiyonlu diyemezler. Telif senelerce elinde tutabilecek bir şey değil. Kur yükseldi, o kadar para gömemezler.
Pardon da siz yayınevi sahibi, çalışan veya editör müsünüz ve hangi yayınevi?
İthaki son yıllarda bir çok daha önce bastığı kitabın telifini kaybetti/bıraktı. Örnek; Halka Dünya Serisi, Farseer Serisi.
Sizin bahsettiğiniz kitapların tamamını İthaki basacağını söylüyor.
Telif opsiyonu sizin bahsettiğiniz gibi alıp 5 kuruş ödemeden yıllarca kitabın haklarını ellerinde tutup başkalarının basmasını engelleyebileceği bir yöntem olsa herhalde hiçbir yayınevi 1 kere bastıkları kitabın haklarını hiç bırakmazlardı. Sonuçta basmasalar ve ödeme yapmasalar dahi opsiyonu ellerinde tutup başkasının basmasını engelleyebiliyorlar değil mi?
Gerçekten insanların buna inanmasını mı bekliyorsunuz?
Olayları abartarak konuşmak binlerce yıllık bir retorik yöntemidir, çoğu kişi farkında olarak veya bilinçsiz bir şekilde bunu yapar.
Kusura bakmayın ama bir kitabı 1-2 yıl içerisinde basacakları için telifini ellerinde tutmak ile telifi “opsiyonlayıp” (artık ne demekse) hiç bir ödeme yapmayıp basmayacakları kitabın telifini elinde tutmak çok farklı bir şey. Lütfen artık daha fazla aklımızla dalga geçmeyin.
Daha önce iki yayınevi tarafından hali hazırda yayınlanmış olan Dune serisinin 6 sene beklemesinin nedeni kapak anlaşmazlığı mıydı? Matbaa problemi miydi? Çeviri problemi miydi? Ne zaman Dune filminin trailerları youtubea düştü seri mucizevi şekilde tamamlanıverdi.
Aynısı daha önceden tamamlanmış olan Vakıf için de geçerli. Yok asimov vakfı problem çıkarıyomuş bilmem ne. Yersen… Vakıf serisi 30 ülkede 30 farklı dilde çatır çatır basılıyor bi tek bize gelince mi sıkıntı çıkıyor? (Dış güçler!) Yapan yayınevi yalan dolana başvurmadan, kendi basiretsizliğinin suçunu sağa sola yapıştırmadan çok güzel işler yapıyor. Misal geçen sene çok güzel bir Vakıf üçlemesi basıldı Brezilya’da.
Merak eden varsa...
Vakıf dizisi başlamaya yakın hep beraber problemlerin ilahi bir müdehale ile mucizevi şekilde çözüldüğünü göreceğiz. Büyük ihitmal ciltli triloji falan da gelir hiçbir sıkıntı çıkmadan. Bir de üstüne teşekkürlere övgülere boğacağız kendilerini. İşin “bize müstehak” kısmının devreye girdiği yer burası.
Netflix film, dizilerinin kitaplarında hiç problem duymadım, görmedim ben daha. 7-10 gün farkla hep basılıyorlar onları. İsteyince çok güzel basıyorlar. İstemeyince en ufuk şeyde mırın kırına başlıyorlar. Işık yaratan 1,5 seneyi geçti hala gelecek.
Sonrası daha da karışık. Asimov mevzusunda sadece Türkiye’de değil diğer ülkelerde ve hatta anadilde bile telif sorunu var. Serinin 6 kitabını basıp sonuncuyu basamayanlar bile var. Bahsettiğin brezilya basımı hangi kitaplar bilmiyorum ama ilk 3 kitaptır muhtemelen. Onlar basılabiliyor zaten
Dune zaten körpe çevirisi ben es geçiyorum onu. Orada zaten yapabilecekleri en kötü şeyi yaptılar.
Harper Collins’in blog postu vardı bulamadım baya da aradım ama 7. Kitap yani forward the foundation’u basamadılar mesela.
https://www.reddit.com/r/asimov/comments/d8sbln/empire_trilogy_with_matching_covers_from/
Buldum
I’m afraid that we do not currently hold the required rights to publish this title. It is definitely in our interest, as well as that of fans, to create beautiful, matching editions of Asimov’s work. That isn’t possible for this series at present, because rights to publish THE CURRENTS OF SPACE are held elsewhere. This may not always be the case, and please rest assured that we consistently look for opportunities to make our publishing as coordinated as possible.
I do hope that you enjoy the others in the series. If you haven’t seen our reissues of the Foundation and Robot books, do look them up - beautiful sets, with only one title - FORWARD THE FOUNDATION - omitted for the above reason.
Şu da fahrettin beyin yorumu. Eskiden epsilonda çalışıyordu. Yani ithaki ile alakası yok.
Problem 7. kitapta… 4-5-6’nın Harper Coolins baskısı zaten heryerde var. Fransızca, Portekizce, İspanyolca vs. zaten ülkelerin amazonlarında var… Bizde fragman bekliyor.
Edit: 7. kitap Portekizce de varmış. 2018’de basılmış.
Basım öncesinde anlaşılmışsa basmaya devam edebiliyorlar. Sonradan telif alamıyorlar. Telif hakkı donmuş yani. Geçenlerde biri yazdı forumda dava sonuçlandı vakıf ve robot serisi hariç sorun yok diye. Çok peşine düştüklerini ya da takip ettiklerini de sanmıyorum ama Asimov şahsen en sevdiğim yazarlardan biri, o yüzden baya peşine düşmüştüm zamanında.
Sıkıntı iki varisin birbiri ile davalık olması. Aile içi olduğu için davada gizlilik de var sanırım court caselerde bulamadım çünkü. Ajansına mail atılıp sorulabilir aslında durum nedir diye.
Evet dediğiniz gibi olabilir ama bu dava muhabbetlerinden önce de telif İthaki’deydi zaten. Telifler başka yayınevinde olup bu dava muhabbetinden sonra el değiştirmiş olsa anlaşılır ama zaten 20 yıldır kendilerinde. 4-5-6’da zaten bir problem yok. İlk 3 kitabı yeniden yayınlayıp diğer 3 kitabı tam da dizi öncesi dış güçlere bağlamaları abes. Başta dediğim gibi direkt Dune’da yaptıkları tatktiğin aynısı.
Edit : Portekizce 7. Kitap 2016’da basılmış. 2018 değilmiş.
Ayrıca pek donan eden birşey de yok gibi gözüküyor. Del Rey 2020’de basmış 7. kitabı.
Şu baskı işlerini biz sadece yayın evi gözünden görebiliyoruz sadece ne yazıkki. İzin vermeyenin şu yayın evinin şu baskısını şu şu şu sebebden vermedik onları düzeltip gelinler bize ulaşmıyor kolay kolay. Bu sayede de yayın evleri hep dış güçler abi edebiyatı yapabiliyor. Belki yabancı yayıncılar haklıdır bizimkilerde vardır sıkıntı.
Ender serisi Pegasusta değil mi şuan?
Genç Yetişkin serisi Pegasus’da. Ana seri hala 6.45te.
Bir kitabın telifinin hangi yayınevinde olduğunu nereden öğreniyorsunuz, tahminde mi bulunuyorsunuz yoksa bir sitesi falan mı var?
6:45 en son 2015 yılında basmış Ender Serisi’ni, bu eserlerin telifi boşta mı yoksa 6:45’de mi yoksa başka bir yayınevinde nasıl emin olunuyor merak ediyorum. 6:45’deyse 5 yıl boyunca basmadığı bir seri için ücret mi ödüyor yoksa sözleşme mi 5 yıllık, yayınevi açıklamadıktan sonra bunları bilmek pek mümkün değil sanki.
@Leingrad da Vakıf serisinin 4-5-6. kitaplarının telifinin İthaki’de olduğunu isterlerse basmalarının önünde engel olmadığını söylemiş. Gerçekten nasıl bu kadar emin olabiliyorsunuz? Vakıf 4-5-6 yakın zamanda basılmış olsa sözleşme 5 yıllıktır daha dolmamıştır diye akıl yürütmek mantıklı olabilir ancak Vakıf’ın Sınırı en son 2006’da basılmış mesela. 14 yıldır basmadığı kitabın telifinin elinde mi bulunduruyor yayınevi.
Sözleşmelerin içeriğini bilmeden bu kadar kesin ve iddialı konuşmak ne kadar doğru bilemiyorum.