25 Haziran 1903’te babasının Britanya İmparatorluğu’na bağlı bir memur olarak görev yaptığı Hindistan’ın Motihari şehrinde doğdu. Bir yaşındayken annesi ve kardeşleriyle birlikte İngiltere’ye döndü. 1908’de Oxfordshire’daki Henley’de bulunan bir ilkokula başladı. Lisede Kraliyet Bursu’yla Eton College’a kaydoldu. Ailesinin maddi durumu elvermediği için üniversiteye kaydını yaptıramadı ve 1922’de Hindistan Emperyal Polis Kuvvetleri’ne katıldı. Burma/Myanmar’da beş yıl kaldıktan sonra polislikten istifa edip İngiltere’ye döndü ve yazı yazarak geçinmeye çalıştı. İlk kitabı Paris ve Londra’da Beş Parasız 1933’te, Burma Günleri 1934’te yayımlandı. Lokantalarda bulaşıkçı olarak çalıştı. Aralık 1936’da İspanya’ya gidip İspanya İç Savaşı’nda Franco kuvvetlerine karşı savaştı; silahla boğazından yaralandıktan sonra karısıyla birlikte Fransa’ya kaçtı. 1938’de Katalonya’ya Selam’ı tamamladıktan kısa bir süre sonra ciddi bir tüberküloz tedavisi görmek üzere Preston Hall Sanatoryumu’na yattı. 1939’da Boğulmamak İçin, 1940’da Balinanın Karnında yayımlandı. Aslan ve Unicorn’un (The Lion and the Unicorn) yayımlandığı 1941’de BBC’nin Doğu Servisi’nde prodüktör olarak çalışmaya başladı; T.S. Eliot, E.M. Forster gibi edebiyatçıları programlarında ağırladı. Edebiyat editörlüğü yaptı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Avrupa’ya geçip Fransa ve Almanya’da savaş muhabiri olarak çalıştı. 1945’te Hayvan Çiftliği, 1949’da Bin Dokuz Yüz Seksen Dört yayımlandı. 21 Ocak 1950’de Londra’da tüberkülozdan hayatını kaybetti. Bütün dünyada büyük ilgi çeken ve sayısız dile çevrilen kitaplarının yanı sıra The Observer, The Horizon, The Manchester Evening News, The Tribune gibi gazete ve dergilerde birçok makalesi yayımlanmıştır.
1984 kitabını 1948 yılında çıkarttı diye biliyorum. Çünkü kitabın ismindeki 4 ile 8’in yerini değiştirerek 1984 yapmıştır. Tabii bu bilgi de doğrumu bilmiyorum. İnternete gireyim bir
In 1944, Orwell began work which “encapsulate[d] the thesis at the heart of his… novel”, which explored the consequences of dividing the world up into zones of influence, as conjured by the recent Tehran Conference. Three years later, he wrote most of the actual book on the Scottish island of Jura from 1947 to 1948 despite being seriously ill with tuberculosis.[12][13] On 4 December 1948, he sent the final manuscript to the publisher Secker and Warburg, and Nineteen Eighty-Four was published on 8 June 1949
Orwell, romanı İskoçya’da verem ile boğuşurken 1947-1948 yılları arasında yazmıştır. Zamyatin’in Biz adlı eserinden esinlenen bu roman ilk başta “Avrupa’daki Son Adam” (The Last Man in Europe) ismiyle yazılmıştır. ABD ve Birleşik Krallık’taki yayımcısı (roman bu iki ülkede aynı anda satışa sunulmuştur) pazarlama açısından romanın adını Bin Dokuz Yüz Seksen Dört 'e ( Nineteen Eighty-Four ) çevirmiştir. Roman ilk kez 8 Haziran 1949’da basılmıştır.
Yok senin dediğini anladım ben. Senin dediğin doğru. Sadece bunu da paylaşayım dedim. İnternette 1984 kitabı çıkış tarihi yazınca sayfa da direkt 17 Ağustos 1945 yazıyor. Bunu görünce bir şok yaşadım. İnternette bilgi kirliliğinin kanıtı
1950’den sonra basılan kurgu dışı kitapları ne olacak, bunların da telifi bitiyor mu? Sabahattin Ali için bu tarz sonradan ortaya çıkan yazılarını YKY’den başka basan olmamıştı. Eğer bu eserlerde hala telif varsa, tüm külliyatını basan bir yayınevini zor buluruz.
Düzeltildi. Açıkcası o kısma çok dikkat etmedim. Yakında çok fazla karışacağı için. @Tobizume o telif durumu bizde nasıl bilmiyorum açıkcası. Yazar öldükten 70 yıl sonra tüm kitapları (yazarın öldükten sonra yazamayacağını göz önünde bulundurarak) telifleri düşüyor. Ama bu durum amerikada mesela karışık. Çünkü Sherlock kitaplarının mesela hala telifli olanları da mevcut.
O telifli olanlar örneğin everest’in bastığı gibi olan yeniden derlenmiş, sıralanmış, notlar, açıklamalar, çizimlerle zenginleştirilmiş baskılar. Sherlock 'un yaratıcısının telifi yok ama bu baskılarda olan içeriği hazırlayan editör ve çizerlerin telifi var.
98’de kabul ettikleri yasayla 1923 sonrasındaki tüm öykülerin telifleri 95 yıl sonra kalkıyor. (Tam 95 yıl yayınlanma günü ve ayına göre). 46 öykünün telifi yok. 10 tanesinin hala telifi vardı bu dava açıldığında. (Açıklamarında var davanın.) Sonuncusunun telifi 2022’de düşecek.
Davada Mahkeme Klinger tarafına karar verdi ama Estate itiraz etti. Hatta kitap yayınlanırsa amazon vs gibi yerlere satış yapılmaması için baskı yapacağını da belirtmiş.
Leslie Klinger, the appellee in this case, co-edited an anthology called A Study in Sherlock: Stories Inspired by the Sherlock Holmes Canon (2011). Klinger’s publisher obtained a license to do so from the Conan Doyle Estate, Ltd. for $5000. Klinger and his co-editor decided to create a sequel to A Study in Sherlock , to be called In the Company of Sherlock Holmes . If Klinger did not pay for a license for the sequel, the Doyle Estate threatened to block distribution of the sequel.
“Leslie Klinger A Study in Sherlock Storties ınspired by the Sherlock Holmes Canon isminde bir kitap yazmak için estate’den 5000$'a telifi almış, A Study in Sherlock kitabına bir prequel oluşturmak istemiş adını da In the Company of Sherlock Holmes olarak belirlemiş, bu kitap için de telif ücreti ödemezse Estate kitabın dağıtımını durduracağını söylemişti…”
Yani orada işler bir miktar farklı. Bizde yasa ne diyor bilmiyorum. Ama muhtemelen yayım tarihinden 70 yıl sonrasıdır bizde de kural. Ama ölüm tümünün telifini düşürmüyorsa 1950 sonrasındaki kitapları görmeyeceğiz demektir.
@Ozgur 'den meşaleyi devralıp bazı düzenlemeler yaptım:
• An itibariyle mevcut olan tüm Türkçe Orwell baskılarını Orwell bibliyografisi ile karşılaştırmalı tarayarak eklemeler ve düzeltmeler yaptım.
• Birden fazla yayınevinin bastığı eserlerde “İlk baskıya sahip yayınevi, +diğer yayınevlerinin sayısı” formatını kullandım.
•Seçkilerin içeriklerini tarayıp, ilgili kısımlarda parantez içerisinde yönlendirmeler not ettim.
•Orwell’ın görselini ve biyografisini yeniledim.
An itibariyle internetteki tek ve en güncel Türkçe Orwell bibliyografisi karşınızda, faydalı olması dileğiyle.
Bizde Fikir ve sanat eserleri kanununun 19. maddesi eser sahibinin ölümünden itibaren yetmiş yıl boyunca bütün eserlerinin telifinden eser sahibinin mirasçıları istifade eder, yetmiş yılın bitiminden sonra eser sahibinin bütün eserleri kamuya mal olur demekte. Ama Anna Frank’in günlüğü konusunda İş Bankası ile Epsilon arasında çıkan ihtilafta tam emin olmamak ile birlikte, şöyle bir karar alınmış diye duymuştum. Özetle ilgili kararda günlüğü yazan Anna Frank olmakla beraber derleyip yayımlayanın babası olması dolayısıyla eser sahibi Anne Frank’in babası kabul edilmiş bu nedenle de eserin telifinin düşüp kamuya mal olabilmesi için baba 1980 'de öldüğünden babanın ölümünün yetmişinci yılı olan 2050 yılının beklenmesi gerektiğine hükmedilmiş. @Tobizume nin bahsettiği Sabahattin Ali’nin 1950 sonrası derlenen eserlerinde de telif ailede olabilir Anna Frank örneğinde olduğu gibi. Orwell’da nasıl olur bilemem.
