Hangi Kitabı Okuyorsunuz? (Detaylı İnceleme)

[Leingrad]

Dead Space Martyr’ı okudum. Aslında bitireli bayağı bir süre geçti. Forumda bulunsun diye hakkında bir şeyler yazdım sanıyordum, yazmamışım

Dead Space Martyr, ilk oyunun 300 yıl öncesinde, lore’un sıfır noktası diyebileceğimiz Black Marker’ın keşfedilişini ve Altman’ın Church Of Unitology’yi kuruşunu konu alıyor. Dolayısı ile kitabın ilk oyunda vuku bulan olaylar ile herhangi bir bağı yok. Oyunu oynamamış olsanız da okunur.

Özet geçmek gerekirse, gerçekte de var olan Yucatan Yarımadası açıklarında bulunan Chicxulub kraterinin derinliklerinde (bu arada Google’a Chicxulub yazıp aratırsanız ekrana meteor düşüyor ) Altman ve diğer bilim adamlarının saptadığı yerçekimsel anomaliler sonucu DredgerCorp şirketi durumu araştırmaya karar verir ve Black Marker ile karşılaşırlar. Michael Altman, Black Marker’ı bulunduğu yerden yüzeye çıkarma işlemi sırasında mürettebatta görülen cinnet halinin sebebini çözmeye çalışırken DredgerCorp’da bir yandan olayların duyulmaması için her yola başvurur.

Reddit başta olmak üzere muhtelif sosyal medya platformlarında hakkında olumlu şeyler okumuştum. Belki bu yüzden beklentiyi yükselttim fakat umduğum gibi çıkmadı, gayet ortalama bir şekilde dümdüz ilerleyen ve sayfa sayısı artırmak için bilinçli olarak sündürülen bir işlenişi vardı. Çok çok daha güzel işlenebilecek bir hikaye iken yazarın amatörlüğüne kurban gitmiş diyebilirim.

[acimatriyarka (Gizem Çetin)]

2024’te okuduğum kitapları anlattım.

2024'te Okuduğum Kitaplar

[acimatriyarka (Gizem Çetin)]

Hacer Öztürk - Bosna’nın Hazineleri

Bosna’ya dair çeşitli öyküler var kitapta. Fatih Sultan Mehmet’in Bosna’yı fethedişinden, İnat Evi’nin hikâyesine; oralara İslâm’ı götüren erenlerden olan Ayvaz Dede’den, Bosna savaşına kadar…

Benzetmeler ve betimlemeler oldukça hoş. Kullandığı teknikler özgün. Edebi yanı güçlü. Örneğin, bir yazma eserin dilinden anlatılmış bir öykü var. Hatta adını son öyküden alan kitabın adı da bir benzetme ve anlayınca, tahmin etseniz bile, sarsılıyorsunuz.

“Evet, tüm bu buldukları onun için bir hazine idi.”

Kitabı nasıl bitirdiğimi anlamadım, hemen aktı gitti. Tavsiye ediyorum.

[Srbs (Serbes)]

Bosna’nın kendisi de güzeldir. 2017’de gitmiştim. Bozulmamış bir Osmanlı kenti gibiydi.

[acimatriyarka (Gizem Çetin)]

Kesinlikle… Ben de geçen yaz oradaydım.

[Vordue (Ozer)]

Devler

Köy muhtarının oğlu Torquell’in, köyüne vergilerini toplamaya gelen toprak ağası Dev Sör Peter ve oğlu ile yaşadıkları ile başlayan Devler ilk başta basit bir ezilenin kahramanlığı hikayesi sunacak gibi geldi bana. Novella olması ve sayfa sayısı ile de ilk başlarda fazla beklentiye girmedim. İlerledikçe katmanlaşan, derinleşen, günümüz sosyolojik durumlarına dokundurup düşündürecek yerlere varan hızlıca okunabilecek bir distopya sunmuş Tchaikovsky. Kendisiyle ilk tanışmayı güzel yaptık diyebilirim.

Kitap Torquell’in köyündeki ilk maceraları ile bir giriş sunuyor. Bilimsel araştırmalar yapan Dev Isadora’nın yanına geldiğimizde hikaye Torquell’in öğrenme ve dünyayı tanıma evresi ile beraber gelişiyor ve sonrasında koşarak sonuçlanıyor. Bu yorumun spoilersız olması için burada bırakmak lazım, zira konuda hangi ufak yere temas etmek istesem okurun kendi keşiflerinin tadını kaçırabilir.

Ancak anlatım yapısına değinmesem olmaz, çünkü 2. tekil şahıs ile anlatımdan hiçbir zaman hoşlaşmam . Tchaikovsky’nin bu kitaptaki tercihi de maalesef bu olmuş, okuyup bitirdiğimizde bu tercihin nedenini anlayabiliyor ve biçim ile anlatımı birbirine oturtabiliyoruz aslında. Novella kısalığı da 2. tekil şahıs anlatımı zulme çevirmeden kitabı tadında noktalatıyor bize.

Puanım 4.5’tan 4 . 5’e değil de 4’e yuvarlanmasının 2. tekil şahıs anlatım haricinde bir nedeni daha var, o da kitabın ikinci yarısı ile beraber derinlik artarken benim istediğim detayları alamamam. Bazı noktalar çok yüzeysel kalıyor, çok hızlı geçiliyor ve belli kabul şartlarında olup bitiveriyor. Gerçi bu durum çoğu novellada olabiliyor ki benim de bu tarz kısa kitapları pek sevmememin ortak nedeni oluyorlar.

Yine de bu demek değil ki Tchaikovsky üstün kötü bir iş ortaya çıkarmış, tam tersine bu kısa metin ile verilebileceğini düşündüğümden çook çok fazlasını vermiş. Beğenimin nedeni de bu başarısı diyebiliriz. Ben aynı hikayeyi 300-400 sayfalık sindirilmiş bir okuma ile alsam daha memnun olurdum sadece .

Dilimize kazandırılmasına sevindiğim bir eser oldu Devler, okuma etkinliği ile beraber okumak da zevkimi arttırdı. Ancak çeviri ve editörlük kısmından da hiç memnun kalmadım. Bazı ölçüler, birimler ve terimlerdeki yanlışlıklar zaten 2. şahıs anlatımı ile kolay anlaşılamayan bir yapıda inanılmaz kafa karışıklığı yaratmış. Başında da sonunda da bu hatalar kaynaklı takıldığım yerler oldu. Eksikparça yayınevi yazarın külliyatına da girişiyor gibi duruyor, umuyorum diğer eserlerinde çok daha özenli ve kaliteli bir iş ortaya koyarlar.

[Vordue (Ozer)]

Simülakron-3 - Daniel F. Galouye

Matrix’in ilham kaynağı apoleti ile dikkatimizi çeken Simulakron-3 merkezine koyduğu sanal dünya ile gerçekten de ilk metaverse fikirlerinden birini büyük bir yaratıcılıkla oluşturmuş. İç içe geçen simülasyon dünya ve gerçek dünya arasındaki bağlantılar ve sistemler yazıldığı 1964 yılını da hesaba kattığımızda muhtemelen çok özgün fikirler.

Ancak 21. yüz yıl içinde maruz kaldığımız içerik bombardımanı ile biz bu konuları çok gördük/okuduk/izledik diyecek okurlar da olacaktır, ki bu da kitabın heves kıracak önemli bir faktörü. Simulakron-3 günümüzde oluşan bu eksiğini anlatımı ve akıcılığı ile nötrlemiş diyebilirim.

İnsanlardan edinilecek geri bildirimleri hızlı, bol ve spesifik olarak elde edebilmek için anketörlerin (Reaksiyon Gözlemcileri) kapı kapı dolaştığı, sokakta sizi görünce çevirip çat diye size özel açılmış bir anketi doldurtup veriyi topladığı bir dünya yaratılmış bu kitapta. En önemli/en çok insanın çalıştığı meslek bu diyebiliriz. Ana karakterimiz Douglas Hall ise bu verilerin çok daha basit ve hızlı toplanabileceği bir simülasyon yaratan şirkette, bu projenin önemli bir geliştiricisi konumunda.

Bu şirketteki önemli birinin ölümü ile gelişen olaylardan anlıyoruz ki Daniel F. Galouye hikayesini ağır bir bilimkurgudan ziyade bir polisiye gibi, dedektiflik hikayesi gibi sunuyor bize. Bilinmezlikler, gizli amaçlar, ufak entrikalar derken hikaye epey dinamik işlenmiş. Kitabın ikinci yarısı ile bazı gerçekleri anlamamız ve temponun da artması ile Simülakron-3 sıkılmadan 2 günde bitirdiğim bir kitap oldu.

Kitabı beğenmeme rağmen çağın da gerisinde kaldığını kabul etmem lazım, artık çok daha girift hikayelerle bilimkurguda bu tadı bulabiliyoruz. Karakterlerin motivasyonları da hep bir ufak soru işareti kalıyor, özellikle Jinx ve Dorothy gibi kadın karakterlerde bu durum biraz tırmaladı. Dilimize 80 ler, 90 lar gibi kazandırılsa ve ben de 20 sene önce falan okumuş olsam muhtemelen çok daha fazla keyif verirdi.

Ben Kayıprıhtım’ın YKY ile işbirliği sonucu gerçekleşen çekiliş sayesinde edinip okuma listeme aldım, keyifli bir okuma oldu. Türün gediklilerinin, klasik bilimkurguları sevenlerin zevkle okuyacağını düşünüyorum. Telifi düşmüş olsa, ya da bilimkurgu temalı bir dizinin altında basılsa çok daha fazla okura çoktan ulaşmıştı muhtemelen Oysa ki YKY tertemiz bir iş çıkararak dilimize kazandırmış, ilgisini çekenler şans verebilir.

[kolombre (M.)]

Ellery Queen - Siyamlı İkizler

Bu eski basıma dair en sevdiğim şey dili oldu. Kapalı oda esrarına uygun şekilde, kalabalık bir malikaneye sığınan dedektifimiz ve babasının kaldıkları ilk gece işlenen cinayeti çözmeye dair birbiri ardına kurdukları başarısız hipotezlerin her birinin küçük finaller gibi olması, kitabı olduğundan daha uzun hissettirip okuru yoruyor. Yani, kitap güzel, ancak kendi evimde dahi bir başkası daha okur mu diye, iş elde tutmaya gelince maalesef eksi puan veriyorum. Yazar çiftinin The Tragedy of X (Ölüm Otobüsü) ve The Tragedy of Y (Y’nin Esrarı) ile Çin Portakalı (cinayet mahallinde her şey tersine kurgulanmıştır) kitapları daha cazip görünüyor, henüz alıp okuyamadığım için yorum yapamıyorum.

Ian Rankin - Siyah ve Mavi

Bu kitabı yazarı en iyi kitabıyla tartmak amacıyla, Pardayanlar setini alırken 18 TL’ye önceki yayınevi baskısı ve aynı çeviri ile ekletmiştim. Sözümona modern çeviri dilinin de olumsuz etkisiyle, sevemedim ve yarıda bıraktım.

Roald Dahl - Senin Gibi Biri

Bu kitabın ilk öyküsünü KY’den merak uyandırıcı kısmıyla okumuştum, devamını ve sonrasını okumak gayesiyle sipariş ettim, bir ay sonrasında okumaya başladım. Çok çok iyi başladı fakat Anthony Jeselnik stand upları gibi bir süre sonra kendini tekrar etmeye ve ne geleceğini tahmine götürür hale gelmeye başladı. Lezzet giderek azalınca, orta karar bir antolojiye dönüşüverdi. Yer yer iğrençliğe varan (fare yutmak gibi) meydan okumalar da eğriyi yükseltmedi ve geriye kitabın kapağını tekrar açıp hızlı bir tarama ile en beğendiklerimi paylaşarak yeni okurlarını eziyetten kurtarmak kaldı:

Tat (tek olarak da basıldı): 10/10 kara mizah. Şarap tadımında bahsin konusu her şey olabilir dediniz ve…
Kurbanlık Kuzu: 10/10 polisiye. Rope ve Fried Green Tomatoes izleyip sevmiş olanlar bu hikayeye bayılacaklar.
Güneyli Adam: Puan vermiyorum, bunu hem Alfred Hitchcock (Presents: Steve McQueen, Peter Lorre) hem Tarantino (Four Rooms) TV ve perde için çektiler. Şöhreti yeter.
Asker: Geçiniz.
Güvercinim Sultanım: Cincinnati Kidvari, kumar oynayan iki çift ile Raymond Carver tarzına kayıyor. Bitiş zayıf. 8/10
Ganyot: Sonraki benzerleri ile tekrarların başlangıcı. Yine bahis, bu sefer mekan gemi. 7/10
Dörtnal Foxley: Ucu açık biten ve ayrıca sinir bozan hikayeler başlangıcı. Mekan tren, geri anlatıdaki antagonist okulun kabadayısı. 7/10
Deri: Carver tarzından Buzzati’ye geçiyoruz. Öykünün adı sırta nakşolmuş resmi ve kazandığı değeri yansıtıyor. İlk yarıyla yormasından kırıkla 8/10
Zehir: 10/10 başlayıp 6/10 biten bir öykü. Üstünüzde uyuyan bir yılan, eve gelen arkadaş, çağrılan Hint doktor. Nasıl batırabiliriz, denmiş ve piç edilmiş.
Dilek: Geçiniz.
Boyun: Geçiniz.
Ses Makinesi: 10/10 olacakken 8/10 biten bilimkurgu. Weinbaum mizahında ve Fitz-James O’Brien (Elmas Lens) merhametinde.
Nunc Dimittis: Geçiniz.
Otomatik Dev Grameritör: Yapay zekanın bugününü öngören, keyifli bir öykü. Yazarlar yerlerini bilgisayarlara bırakabilir mi? Bitişe doğru kayıp bu sefer daha az. 8/10
Claud’un Köpeği: Fare yutan fareciyle başlayan 70 sayfalık öyküler yumağı, dörtte biri ölçekteki öncülerinin tadını vermiyor. Eh, 70/315 ile tüm kitabın %22’sini kapsayınca antolojinin de değerini düşürüyor. İronik biçimde, benzer kıldığım yazarlardan Buzzati’nin kendi antolojisinde benzer bir yer tutan Tanrıyı Gören Köpek’le kıyaslandığında durum daha vahim bir hal alıyor.

Diğer antolojiler “Öptüm Seni” ve "Şeker Henry"i de almak istiyordum ama öncelik kılmaktan cayacağım sanırım, Etgar Keret’ten vazgeçtiğim gibi.